خداوند - متعال - بین انفاقی که مردم آن را از دست دادن مال میدانند و بین ربایی که آن را زیاد شدن مال میپندارند مقایسه برقرار نموده، و انفاق را به چند برابر شدن و ربا را به نابودی وعده داده است، و این بهترین تعبیرات و مؤثرترین انگیزه بر انفاق در نفوس اهل معرفت به خدا میباشد. و این نکته ای است شایان دقت.
4- و نیز در سوره بقره است: "و یسئلونک ماذا ینفقون قل العفو - و از تو سؤال میکنند چه چیز انفاق کنند؟ بگو بهترین [یا مازاد بر نیاز] را برای خدا انفاق کنید."بقره (2)219/
در مجمع البیان آمده است:
اول: اینکه عفو چیزی است که از مخارج اهل و عیال اضافه آمده باشد یا چیزی که از مقدار نیاز انسان بیشتر باشد؛ به نقل از ابن عباس و قتاده.
دوم: اینکه عفو یعنی انفاق در حد وسط بدون زیادی و کمی؛ به نقل از حسن و عطاء، و از امام صادق (ع) نیز این معنا روایت شده است.
سوم: عفو، یعنی آنچه که از قوت سال اضافه بیاید؛ به نقل از امام باقر(ع). سدی گوید: عفو با آیه زکات نسخ گردیده. [یعنی حکم اولی، وجوب انفاق هر چه زائد بر نیاز بوده است ولی بعدا در اجناس و اموال خاص و با نصاب معین وجوب انفاق تثبیت شده است.].
چهارم: اینکه عفو یعنی پاکترین مال و بافضیلت ترین آن."مجمع البیان 316/1 (جزء 2).
5- در سوره آل عمران است: "لن تنالوا البر حتی تنفقوا مما تحبون و ما تنفقوا من شئ فان الله به علیم - هرگز به حقیقت نیکی نمی رسید مگر اینکه از آنچه دوست میدارید در راه خدا انفاق کنید، و آنچه انفاق میکنید خداوند از آن باخبر است."آل عمران (3)92/