میباشد که به وسیله آن حاجتها و نیازهای مردمی را که تحت حاکمیت او هستند برطرف مینماید، چه عارف به حق باشند یا نباشند؛ ولکن وقتی نااهلان متصدی حکومت شدند و زکاتها در غیر مصارفشان صرف گردید و شیعه در محرومیت باقی ماند، در چنین صورتی امام (ع) به شیعیان دستور فرمودند که زکاتشان را فقط بین فقرای خود تقسیم کنند، و این در حقیقت یک حکم و اجازه موقتی است از جانب امام (ع) برای شرائط خاص نه حکم اولی اسلام برای همه زمانها.
2- در تفسیر علی بن ابراهیم به نقل از عالم آل محمد(ص) آمده است که آن حضرت در تفسیر آیه زکات فرمودند: "بدهکاران گروهی اند که به خاطر اموالی که بدون اسراف در طاعت خدا خرج نموده اند مقروض شده باشند، پس بر امام واجب است دیون آنان را پرداخت نماید و از مال صدقات آنان را از گرفتاری برهاند. "و فی سبیل الله" کسانی اند که به قصد جهاد از منزل بیرون میآیند و نزد آنان چیزی که با آن خود را قوی و توانا کنند نیست، یا گروهی از مؤمنانند که مالی ندارند تا با آن به حج مشرف شوند، یا جمیع راههای خیر که سبیل الله محسوب میشود، پس بر امام است که از مال صدقات به آنان عطا کند تا با آن قدرت بر انجام حج و جهاد بیابند. و "ابن سبیل" مسافرینی هستند که سفر آنان در جهت طاعت خدا بوده و از راه مانده اند و مالشان از دست میرود، پس بر امام است که از مال زکات و صدقات، آنان را به وطنشان برگرداند."فی خبر علی بن ابراهیم فی تفسیره عن العالم (ع): و الغارمین قوم قد وقعت علیهم دیون انفقوها فی طاعة الله من غیر اسراف، فیجب علی الامام ان یقضی عنهم و یفکهم من مال الصدقات. و فی سبیل الله قوم یخرجون فی الجهاد و لیس عندهم ما یتقوون به، او قوم من المؤمنین لیس عندهم ما یحجون به، او فی جمیع سبیل الخیر، فعلی الامام ان یعطیهم من مال الصدقات حتی یقووا علی الحج و الجهاد. و ابن السبیل ابناء الطریق الذین یکونون فی الاسفار فی طاعة الله فیقطع علیهم و یذهب مالهم، فعلی الامام ان یردهم الی اوطانهم من مال الصدقات. (وسائل 145/6، باب 1 من ابواب مستحقین للزکاة، حدیث 7)
.jpg)
