صفحه ۵۲۱

5- باز در همان کتاب به سند خویش از عبدالله بن سلیمان آمده است که گفت: به امام صادق (ع) عرض کردم که مردم می‎گویند: علی (ع) اهل بصره را کشت و اموال آنان را رها کرد و فرمود: "آنچه در سرزمین شرک است حلال است و آنچه در سرزمین اسلام است حلال نیست. حضرت فرمود: علی (ع) بی گمان بر آنان منت نهاد چنانچه رسول خدا(ص) بر مردم مکه منت نهاد. و اینکه وی اموال آنان را تصرف نکرد بدان جهت بود که می‎دانست پس از خود شیعیان و پیروانی خواهد داشت و دولت های باطل بر آنان سلطه پیدا می‎کنند و آن حضرت خواست در عمل با پیروان وی به وی اقتدا کنند، و شما خود آثار این کار را دیدید، امروز با مردم به سیره علی (ع) رفتار می‎شود. و اگر علی (ع) همه مردم بصره را می‎کشت و اموال آنان را می‎گرفت، برای وی حلال بود؛ ولی او بر آنان منت نهاد، تا پس از وی بر پیروانش منت نهاده شود."عن الحسن بن هارون بیاع الانماط قال: کنت عند ابی عبدالله (ع) جالسا فسأله معلی بن خنیس ایسیر الامام (القائم. خ. ل) بخلاف سیرة علی (ع)؟ قال: نعم، و ذلک ان علیا(ع) سار بالمن و الکف؛ لانه علم ان شیعته سیظهر علیهم، و ان القائم (ع) اذا قام سار فیهم بالسیف و السبی؛ لانه یعلم ان شیعته لن یظهر علیهم من بعده ابدا. (وسائل ‏57/11، باب 25 از ابواب جهاد عدو، حدیث 3)

و روایات دیگری که به همین مضمون وارد شده است.

[جمع بندی روایات:]

باید گفت: عمده در این دو مسأله اجماعهائی است که در ارتباط با آنها ادعا شده است و شیعه و سنی هر دو بر ممنوعیت این دو [اسیر گرفتن و غنیمت گرفتن ] اتفاق نظر دارند و بلکه می‎توان گفت: این یکی از ضروریات فقه اسلامی است. و اگر چنین اجماعی در کار نبود امکان داشت که بتوان در

ناوبری کتاب