صفحه ۵۰۱

17- باز در همان کتاب بیهقی به سند خویش از ابی امامه آمده است که گوید: "من در جنگ صفین حاضر بودم و یاران امیرالمؤمنین (ع) زخم خورده ای را از پا درنیاوردند، و گریخته ای را نکشتند، و اموال کشته ای را به غارت نبردند."فی سنن البیهقی بسنده عن علی بن الحسین (ع)، قال: "دخلت علی مروان بن حکم فقال: ما رأیت احدا اکرم غلبة من ابیک، ما هو الا أن ولینا یوم الجمل فنادی منادیه لا یقتل مدبر و لا یذفف علی جریح ." (سنن بیهقی ‏181/8، کتاب قتال اهل البغی)

[جمع بندی محتوای روایات:]

بین روایات زیادی که در قصه جنگ جمل وارد شده و تفصیلی که خبر حفص بن غیاث و خبر عبدالله بن شریک و روایت تحف العقول و دعائم الاسلام بر آن دلالت داشت و فقهاء شیعه هم طبق آن فتوا داده اند منافاتی وجود ندارد. دلیل عدم منافات هم این است که روایات قصه جنگ جمل فقط متعرض یک جهت مسأله است. و اطلاق خبر ابن مسعود هم بنابر قبول صحت آن بر همین یک جهت حمل می‎شود. البته روایت ابی امامه که درباره قصه جنگ صفین وارد شده با تفصیل در مسأله منافات دارد. که ممکن است گفته شود: بر فرض صحت خبر، ابی امامه در همه صحنه های صفین حاضر نبوده؛ و جنگ صفین در منطقه وسیعی اتفاق افتاده و زمانش هم طولانی بوده، بنابراین شاید ابی امامه فقط از آنچه که خود شاهد آن در یک منطقه خاص و زمان خاص بوده حکایت نموده. و در این نکته ای است شایان دقت.و فیه ایضا بسنده عن حفص بن غیاث عن جعفر بن محمد عن ابیه قال: امر علی (ع) منادیه فنادی یوم البصرة : "لا یتبع مدبر و لا یذفف علی جریح و لا یقتل اسیر و من اغلق بابه فهو آمن و من القی سلاحه فهو آمن، و لم یأخذ من متاعهم شیئا." (سنن بیهقی ‏181/8، کتاب قتال اهل بغی)

ناوبری کتاب