شود؛ اگر در آن صورت توبه کردند یا سلاح خود را رها نموده و از جنگ دست کشیدند یا بدون پیوستن به گروه پشت جبهه بازگشتند، باید آنها را آزاد نمود؛ و اگر برای پیوستن به گروه پشتیبان عقب نشینی کردند، به نظر ما در این حالت آزاد نمی شوند. و بعضی فقهاء گفته اند: آزاد میشوند؛ چون شخص روگردان از جنگ تعقیب نمی شود. و قبلا بیان نمودیم که روگردان از جنگ در صورتی تعقیب میشود که به منظور پیوستن به گروه پشتیبان عقب نشینی کند."خلاف 166/3
کلام شیخ در مبسوط و خلاف درباره اسیر با آنچه که در نهایه بیان نموده تعارض و تهافت دارد؛ زیرا در مبسوط و خلاف به طور مطلق حکم به نکشتن اسیر میکند و آن را به فقهاء شیعه هم نسبت میدهد، و در نهایه بین اسیری که در پشت جبهه دارای پشتیبان است و بین غیر آن تفصیل قائل شده است؛ مثل مسأله کسی که پشت به جنگ کرده و فرار نموده، که در آنجا هم بین کسی که دارای گروه پشتیبان است و غیر آن تفصیل قائل شده اند.
6- در شرایع آمده است:
"کسانی از اهل بغی که گروه پشتیبان دارند و برای تجدیدقوا به آنان رجوع میکنند، از پای درآوردن مجروحشان و تعقیب گریخته شان و کشتن اسیرشان جایز است. و کسانی که در پشت جبهه گروه پشتیبان ندارند، مقصود از جنگ با آنان متفرق نمودن آنان است؛ لذا فراری آنها تعقیب نمی شود، مجروحشان از پا درنمی آید و اسیرشان کشته نمی گردد."نهایه 297/
7- صاحب جواهر در ذیل این کلام شرایع میگوید:
"در هیچ یک از این احکام مخالفی نیافتم. بله در دروس شهید آمده: "حسن بن ابی عقیل عمانی نقل کرده که آنان را بر شمشیر عرضه میکنیم، هر کس از
.jpg)
