صفحه ۴۷۷

جهت هشتم: غنایم و اسرای اهل بغی (شورشگران)

[بغی چیست و باغی کیست ؟]

صاحب جواهر در معنای بغی می‎فرماید:

"معنای لغوی بغی: از حد تجاوز کردن، ستم نمودن، برتری جستن و چیزی خواستن است. و معنای آن در عرف متشرعه: بیرون رفتن از طاعت امام عادل است به شکلی که بعدا توضیح آن داده می‎شود. و مناسبت بین معنای آن در عرف متشرعه و بین همه معانی لغوی "بغی" روشن و واضح است. گرچه ظهور لغت "بغی" در معنای ظلم کاملتر است."سنن بیهقی ‏320/6، کتاب قسم الفئ و الغنیمة، باب ما جاء فی مفاداة الرجال منهم بمن اسرمنا، و ‏72/9 کتاب السیر، باب جریان الرق علی الاسیر و ان اسلم...

این طور به نظر می‎آید که همه معنای "بغی" به همان معنای اول یعنی "از حد تجاوز کردن" برمی گردد. حتی معنای خواستن و طلب هم "بغی" نامیده نمی شود مگر وقتی که از حد وسط و میانه تجاوز شود. و ممکن است همه معانی به معنای خواستن و طلب بازگردد که مراد در اینجا این باشد "بغی" یعنی تجاوزخواهی و ستم طلبی.

ظاهر این است که "بغی" و احکام مربوط به آن شرعا اختصاص به تجاوز

ناوبری کتاب