صفحه ۴۶۲

ولکن برخی از فقهاء شیعه بر جواز کشتن وی تصریح دارند؛ چنانکه شافعی هم به کشتن فتوا داده؛ پس تخییر در چهار امر واقع می‎شود:

شیخ طوسی در تفسیر آیه سوره محمد(ص) در کتاب تبیان گوید:

"چیزی که فقهاء شیعه روایت کرده اند این است که: اگر اسیر قبل از تمام شدن جنگ به اسارت گرفته شود...

ولی اگر بعد از تمام شدن جنگ و کشتار اسیر شود، امام بین منت گذاردن و فدیه گرفتن، چه در مقابل مال یا در مقابل گرفتن اسیر مسلمان از دشمن، و بین برده نمودن و زدن گردن آنان مخیر است.

و اگر اسراء قبل از پایان جنگ یا بعد از آن اسلام آورند این حکم از آنان ساقط می‎شود و حکم مسلمان را دارند."احکام القرآن 481/3

و مانند همین مطلب از تفسیر مجمع البیان قبلا بیان شد که به ائمه هدی (ع) نسبت داده بود، رجوع نمائید.المنار ‏84/10

قاضی ابن براج در مهذب گوید:

"اگر امام بخواهد می‎تواند آنان را بکشد، و اگر بخواهد می‎تواند فدیه بگیرد، و اگر بخواهد می‎تواند بر آنان منت گذارد، و اگر بخواهد می‎تواند آنان را به بردگی گیرد."سنن بیهقی ‏324/6، کتاب قسم الفئ و الغنیمة، باب ما جاء فی استعباد الاسیر.

بنابراین بزرگان فقهاء شیعه هم کشتن را جایز می‎دانند.

بله، ممکن است بشود کلام شیخ طوسی (ره) و مرحوم طبرسی (ره) را به غفلت و سهو قلم نسبت داد؛ زیرا ما در این زمینه به روایتی از ائمه اثنی عشر(ع) که مشتمل بر تخییر امام بین چهار شیوه باشد برخورد نکردیم، و

ناوبری کتاب