صفحه ۴۴۲

الحرب اوزارها" یعنی هنگامی که با کافران در میدان جنگ روبرو می‎شوید گردنهایشان را بزنید و ادامه دهید تا آنها را سرکوب و بی حرکت نمائید، در این هنگام اسیران را محکم ببندید تا اینکه جنگ پایان یابد و بعدا اسیران را یا منت گذارده و یا با فدیه آزاد خواهید کرد."محمد بن مسلم بن شهاب زهری از فقهای مهم سنت است و معاصر حضرت علی بن الحسین (ع) بوده است. (الف - م، جلسه 381 درس)

از ظاهر این دو آیه این طور استفاده می‎شود که قبل از زمین گیر و بی حرکت ساختن دشمن، نگهداری کسانی که اسیر شده اند جایز نمی باشد.

3- مرحوم طبرسی در مجمع البیان در تفسیر آیه سوره محمد(ص) چنین می‎گوید:

"درباره معنای آیه اختلاف شده؛ عده ای گفته اند: اسیر گرفتن به دلیل آیه انفال حرام بوده سپس با این آیه حلال گردیده، چون این سوره بعد از سوره انفال نازل شد.

پس وقتی که اسیر شدند امام مخیر است بین اینکه منت گذارده آنان را آزاد نماید و یا آنان را در برابر آزادی اسرای مسلمین آزاد سازد، و یا اینکه آنان را در مقابل گرفتن پول آزاد کند و بین اینکه آنان را بکشد و یا به بندگی گیرد؛ و این قول شافعی و ابی یوسف و محمد بن اسحاق است.

و عده ای گفته اند: امام مخیر است بین سه چیز، منت گذارده آزاد نماید، یا فدیه بگیرد و یا به بندگی بگیرد؛ و حق ندارد بعد از اسیر گرفتن آنان را بکشد؛ و این قول را حسن گفته است. و در حقیقت ایشان در آیه یک نوع تقدیم و تأخیری قائل شده که در تقدیر چنین می‎شود: "فضرب الرقاب حتی تضع الحرب اوزارها" یعنی هنگامی که با کافران در میدان جنگ روبرو می‎شوید گردنهایشان را بزنید تا اینکه جنگ پایان یابد، سپس فرموده: "حتی اذا اثخنتموهم فشدوا الوثاق فاما منا بعد و اما فداء" یعنی جنگ را ادامه دهید تا آنها را سرکوب و بی حرکت نمائید، در این هنگام اسیران را محکم ببندید و

ناوبری کتاب