دو مسأله قابل ملاحظه
مسأله اول: در حکم زنان و بچه ها
1- شیخ در مبسوط میگوید:
"افرادی که اسیر میشوند سه دسته هستند: زنان و بچه ها، افرادی که بلوغ آنان نامشخص است، و افراد بالغ. اما زنان و بچه ها به مجرد اسیر شدن مملوک میگردند. و اما افرادی که بلوغشان نامشخص است اگر موی خشن اطراف آلت تناسلی آنان روئیده باشد حکم به بلوغ آنان میشود، و اگر موی خشن نروئیده باشد در زمره بچه ها میباشند، چون سعد بن معاذ نسبت به اسیران بنی قریظه به همین نحو حکم کرد و پیامبر(ص) آن را اجازه فرمود."از لحن و ظاهر آیه به خوبی استفاده میشود که عده ای با گرفتن "فداء" و پول از اسیران درصدد جمع آوری مال دنیا بوده اند (عرض الدنیا...) و هدف خداوند برخورد با این تفکر است، البته با ملاحظه طرف دیگر قضیه که با این که هنوز خطر دشمن حق و عدالت از بین نرفته بوده چرا عده ای به فکر "عرض الدنیا" و پول جمع کردن افتاده اند؟ (مقرر)
2- محقق در شرایع گوید:
"دسته چهارم اسراء هستند. و آنان دو قسم اند: مردان و زنان. زنان با اسیر شدن مملوک میگردند گرچه جنگ هم برپا باشد، همچنین است حکم بچه ها. و اگر طفل با بالغ مشتبه گردد آزمایش میشود، یعنی اگر موی خشن در او روئیده است بالغ است، و اگر نروئیده باشد و سن او هم معلوم نباشد ملحق به بچه هاست."تفسیر علی بن ابراهیم (قمی)247/ (چاپ دیگر 270/1).
اینکه فرموده واجب است بلوغ مورد بررسی قرار گیرد، به این مطلب توجه میدهد که به نظر ایشان در شبهات موضوعیه حتی با جریان داشتن استصحاب، باز فحص و جستجو واجب میباشد.کنز العرفان 368/1 این روایت همانند روایت پیشین از جهت سند مورد مناقشه است. این گونه احادیث چهره رسول خدا(ص) را چهره خشم و خشونت و انتقام ترسیم میکند که فقط قتل عام کردن اسراء وی را ارضاء و اشباع میکند، در حالی که قرآن کریم و تاریخ مدون و مسلم اسلام چهره آن حضرت را چهره رحم و مروت و مردانگی و بشردوستی در بالاترین سطح ترسیم میکند، و حدیثی که با سیره قطعی پیامبراکرم (ص) مخالف باشد قابل اعتماد نیست، و کشتن افراد به هنگام درگیری دو سپاه لازمه جنگ است اما کشتن اسیران پس از پایان جنگ چیزی نیست که پیامبر(ص) بر آن عنایت داشته باشد. (مقرر) بله در باب طهارت و
.jpg)
