صفحه ۴۲۴

آن شهرهایی است که در صدر اسلام معروف بودند و در تمامی کتابها و تواریخ نامشان برده شده است، و ما نیز بیش از آنچه گفته شده آگاهی نداریم. [بنابراین علم اجمالی وجود ندارد]. این با توجه به نادیده گرفتن این مسأله است که علم اجمالی در آنجا که بعضی از اطراف خارج از محل ابتلاء باشد منجز نیست...."مستدرک الوسائل ‏553/1، باب 1 از ابواب انفال...، حدیث 1

از آنچه ما قبلا بیان کردیم اشکال کلام ایشان نیز روشن است. بنابراین دیگر به تکرار آن نمی پردازیم. اینجا چند فرع دیگر درباره مسأله زمینهای مفتوحة عنوة وجود دارد که آنها را به کتابهای مفصل در این زمینه ارجاع می‎دهیم و به بعضی از آنها در مبحث انفال اشاره خواهیم داشت. در هر صورت ما در این مسأله از شکل مختصر آن که مناسبت با این کتاب داشت خارج شدیم، از خوانندگان گرامی پوزش می‎طلبم.

ناوبری کتاب