صفحه ۳۹۱

هم به خود ما می‎فروشد، در خرید آنها از او چه می‎فرمائید؟ حضرت فرمود: "اگر گوسفندان را گرفته و جدا نموده اشکالی ندارد." از حضرت سؤال شد: درباره گندم و جو چه نظر دارید، مقسم نزد ما می‎آید و سهم ما را تقسیم می‎نماید و سهم خود را گرفته آن را با پیمانه جدا می‎کند، درباره خریدن آن طعام از او چه نظر دارید؟ حضرت فرمود: "اگر آن را با پیمانه از شما گرفته و خود حضور داشته اید اشکالی ندارد که از او بدون پیمانه کردن بخرید."موثقته الاخری عنه (ع): "فی الرجل یتقبل بجزیة رؤوس الرجال و بخراج النخل و الاجام و الطیر، و هو لایدری لعله لایکون من هذا شئ ابدا او یکون، أیشتریه و فی ای زمان یشتریه و یتقبل منه ؟ قال: اذا علمت ان من ذلک شیئا واحدا انه قد ادرک فاشتره و تقبل به (منه)." و رواه الصدوق نحوه الا انه قال: "بخراج الرجال و جزیة رؤوسهم و خراج النخل و الشجر و الاجام و المصائد و السمک و الطیر." (وسائل ‏264/12، باب 12 از ابواب عقد البیع و شروطه، حدیث 4)

این صحیحه دلالت بر این می‎کند که جواز خرید صدقات و خراج از سلطان و عمال او نزد سائل به طور اجمال ثابت بوده، ولکن سؤال وی اولا از جواز آن به دلیل علم اجمالی که به وجود حرام در دست آنان داشته بوده، ثانیا سؤال کرده از جواز خرید از سلطان چیزی را که به عنوان زکات پرداخت کرده به توهم اینکه خرید چیزی که به عنوان زکات از مالش بیرون نموده ناپسند است. ثالثا: از اینکه آیا اعتماد بر پیمانه اول جایز است یا خیر،

و در آخرین سؤال از حکم مقاسمه ای که قسمی از خراج به معنای اعم آن است ظاهرا سؤال کرده است.

پس به طور کلی از سؤال و جوابی که در صحیحه آمده فهمیده می‎شود که جواز خرید زکات از سلطان از واضحاتی بوده که احتیاج به سؤال نداشته، و

ناوبری کتاب