آیت‌الله منتظری

دانست و اگر تقسیم آن را صلاح دانست آن را بین مسلمانان تقسیم می‎کند. و زمین و آنچه در آن است مال خدا و پیامبر اوست و امام پس از پیامبر جانشین اوست، آنگاه حضرت برای اصحاب خود که در آن مجلس حضور داشتند فرمود: "خدا را سپاس گویید که شما حلال می‎خورید و لباس حلال می‎پوشید، و به شکل حلال با همسرانتان همبستر می‎شوید، چون که شما نسبت به ما آگاهید و به ولایت ما پایبندید. شما چیزی را در اختیار دارید که ما آن را برای شما حلال و طیب نموده ایم. و آنکه با ما مخالفت می‎کند و حق ما را از ما بازمی دارد، حرام می‎خورد و حرام می‎پوشد و حرام همبستر می‎شود."وسائل ‏367/6، باب 1 از ابواب انفال، حدیث 8

ظاهر این روایت این است که زمینهای مورد نظر در روایت یک چیز عامی است که زمینهای خراجیه را نیز شامل می‎گردد و تحلیل شامل آنها هم می‎شود؛ و خوردن و استفاده های دیگر به عنوان مثال ذکر شده است. [دلیل پنجم: روایات جواز فروش زمینهای خراجیه ]

و از همین قبیل است روایاتی که بر جواز فروش زمینهای خراجیه توسط شیعیان دلالت دارد، و دلیل آن هم ذکر شده است که آنها (شیعیان) بیش از اینها حق دارند، روایاتی نظیر روایت ابراهیم بن ابی زیاد که گفت: از امام جعفرصادق (ع) از فروش زمینهای جزیه پرسش کردم. حضرت فرمود: "آن را بخر؛ زیرا حق تو بیش از اینهاست."از روایت استفاده می‎شود که جبرئیل (ع) انگشت ابهام دارد، چنانکه در قرآن آمده "اولی اجنحة" - یعنی از فرشتگان بالدار باشد؛ پس ممکن است جسم داشته باشد، نه جسم مادی بلکه جسم مثالی؛ چون ما دو نوع جسم داریم: یکی جسم مادی طبیعی که در خاک درست شده مثل جسم ماها، تحلیل می‎رود و بدل ما یتحلل می‎خواهد، غذا می‎خواهد؛ و یک جسم مثالی داریم، مثل آن بدنی که انسان در عالم خواب دارد، در خواب بدن مادی و طبیعی در رختخواب است اما با بدن مثالی انسان خواب می‎بیند دارد در یک باغی گردش می‎کند و میوه هم می‎خورد، این بدن و آن باغ واقعا جسم است طول و عرض و عمق دارد منتها جسم مثالی است، در عالم برزخ و قبر هم انسان همین بدن را دارد، و سؤال نکیر و منکر در قبر خیلی ثابت نیست که با این بدن مادی طبیعی باشد، چون آن هم بدن است، حتی او در بدنیت بدنتر از بدن است؛ و لذا لذتی که انسان در خواب از چیزهایی که برایش پیش می‎آید می‎برد خیلی زیادتر از لذتی است که در بیداری است چنانکه ترسش هم همین طور است، اگر شما خواب دیدید یک گرگی به شما حمله کرده آن وحشتی که در عالم خواب دارید خلیی بیشتر از وحشتی است که در بیداری دارید، خواب هم یک نحو مرگ است، بنابراین سؤال قبر هم با بدن است اما لازم نیست با بدن مادی باشد، قبری هم که در روایات دارد معلوم نیست که این قبر خاکی باشد، در روایات دارد "القبر روضة من ریاض الجنة او حفرة من حفر النیران" (قبر یا باغی از باغهای بهشت است و یا گودال و چاهی از چاههای جهنم)، عالم برزخ را می‎گویند عالم قبر؛ لذا اینکه می‎گوید جبرئیل انگشت ابهام دارد شما استیحاش نکنید، ملائکة الله ممکن است بدن داشته باشند اما بدن مادی طبیعی نباشد بلکه بدن بدن مثالی باشد. (الف - م، جلسه 367 درس)