ما در مبحث انفال خواهیم گفت که ملکیت شرعیه تحقق پیدا نمی کند مگر با تولید یا کار مفید و یا به انتقال مال از کسی که تولید نموده؛ و اینکه امور مشترک مثل زمین موات، کوهها، رودخانه ها و مانند آن ملک امام بوده و تحت اختیار پیشوای امت است، چیزی نیست که شرع مبین آن را اختراع کرده باشد، بلکه این چیزی است که عقلاء امتها به آن حکم کرده و در همه زمانها سیره عقلاء بر آن قرار گرفته است. و جایگیر شدن این مسأله در ذهنها موجب آن خواهد شد که این سخن حضرت: "ما اخذ بالسیف" بخصوص آنچه که کفار مالک آنند انصراف پیدا کند، پس امور اشتراک و اموال عمومی بر همان منوال که هست باقی میماند (ملک امام)؛ نهایت امر اینکه پس از فتح، امام بحق جانشین امام باطل میگردد.
چیزی که سخن را در این مقام آسان میکند این است که به نظر ما بین آنچه ملک مسلمانان به عنوان اینکه مسلمانند و بین آنچه ملک امام به عنوان اینکه امام و قائم به امور مسلمانان است فرق اساسی وجود ندارد. و در مبحث انفال خواهد آمد که انفال ملک شخص امام معصوم نیست، بلکه