آیت‌الله منتظری

حضرت بر صحت هر دو عقد به عمل پیامبر(ص) استناد کرده است.

حضرت در این حدیث متعرض فتح مکه با جنگ شده اند و اینکه رسول خدا(ص) اهل مکه را آزاد نمود حال آیا در رابطه با زمین مکه نیز بر آنان منت نهاد و آن را به خودشان داد یا آن را برای مسلمانان باقی گذارد؟ قبلا از مبسوط این سخن شیخ بیان شد: "پیامبر(ص) زمینها و خانه های مکه را تقسیم نکرد، چون ملک همه مسلمانان بود، چنانکه در هر چیزی که با جنگ فتح شود همین را می‎گوئیم."مختلف ‏332/1، از مبسوط ‏235/1، و جوامع الفقهیه 717/، و سرائر110/

ولکن احتمال دارد که پیامبر(ص) در مورد زمین مکه گذشت نموده و بر آنان منت نهاده باشد. بنابراین باقی گذاردن زمینهای مفتوحة عنوة برای مسلمانان تعین ندارد، بلکه مثل دیگر غنایم اختیار آن به دست امام است، و باقی گذاردن آن برای مسلمین یکی از شقوق اختیار امام باشد؛ چنانچه پیش از این نیز یادآور شدیم.

2- شیخ طوسی به سند خویش از احمد بن محمد بن عیسی، از احمد بن محمد بن ابی نصر روایت نموده که گوید: مسأله خراج و روش اهل بیت نسبت به آن را برای امام رضا(ع) بیان کردم، حضرت فرمود: "هر کس از روی رغبت اسلام آورد بر او یک دهم [در کشت آبی ] و یک بیستم [در کشت دیم ] مالیات است، و زمین او در دستش باقی می‎ماند؛ و آن مقدار از زمین را که آباد کرده یک دهم و یک بیستم آن به عنوان زکات گرفته می‎شود، و آنچه را که آباد نکرده، والی آن را گرفته و به کسی که آن را آباد نماید واگذار می‎کند و اصل زمین ملک مسلمین است، و در کمتر از پنج "وسق" معادل 60 صاع و یا یک بار شتر چیزی نمی باشد. و زمینی که با شمشیر گرفته می‎شود در اختیار