صفحه ۳۰۰

"وقتی که جنگ پایان یافت و ما از گروه دشمن جدا شدیم، رسول خدا(ص) فرمودند: هر کس فردی از دشمن را کشته سلاح و لباس مقتول برای اوست. به پیامبر(ص) عرض کردم: به خدا سوگند من فردی از دشمن را کشتم که دارای لباس و سلاح بود ولی ادامه جنگ مانع شد از اینکه آن را بردارم، و نمی دانم چه کسی سلب او را برداشته. مردی از اهل مکه گفت: ای رسول خدا(ص)، او راست می‎گوید، سلب فرد مقتول نزد من است، رسول خدا(ص) فرمودند: سلبش را به او برگردان.

و از انس بن مالک نقل شده که گفت: ابوطلحه به تنهایی در روز جنگ حنین سلب بیست نفر مرد را به غنیمت گرفت".مسالک 156/1

درباره قصه ابی قتاده به صحیح مسلم روایات زیادی از پیامبر(ص) وارد شده است که حضرت در موارد مختلف فرمودند: "من قتل قتیلا فله سلبه". (هر کس فردی از دشمن را بکشد لباس و سلاح مقتول برای اوست) یا اینکه کسی عده ای را کشت و پیامبر(ص) سلب آنها را به او داد. اینجا یک بحث است که آیا این عمل پیامبر(ص) حکم الله است، یعنی مثل سایر احکام الهی که پیامبر(ص) بیان می‎کند است، چون ما بارها این را گفتیم که آنجایی که پیامبر(ص) احکام خدا را بیان می‎کند اوامر و نواهی حضرت ارشادی است مولوی نیست؛ زیرا مولویت برای خداست، مثلا وقتی پیامبر(ص) می‎فرماید: "صل" این مثل اوامر و نواهی است که فقیه دارد، همان طور که فقیه در رساله می‎نویسد نماز بخوان یا اعاده کن، اینها امر و نهی مولوی نیست بلکه ارشاد به حکم خداست، و پیامبر(ص) هم در جایی که بیان حکم خدا می‎کند امر و نهی ایشان ارشادی است. بله پیامبر(ص) غیر از این اوامر و نواهی که در مقام بیان احکام دارد یک سری اوامر و نواهی مولوی هم دارد، مثلا وقتی مسلمانان می‎خواستند بروند "جنگ احد" اگر پیامبر(ص) فرمود: کوچ کنید به طرف احد برای جنگ، این امر مولوی است و حکم موقتی است، اوامر حکومتی هم بعضی از آنها به نحو دوام است و بعضی به شکل موقت است؛ مثل اینکه حضرت بفرماید: هر کس واجد این شرایط است برود به طرف احد، پیداست که این دستور برای زمانی است که جنگ احد بوده، و در زمان ما نیست که مردم بروند به طرف احد، حال جمله "من قتل قتیلا فله سلبه" آیا حکم الله است که پیامبر(ص) بیان کرده، آن وقت نتیجه اش این است که در زمان ما اگر چنانچه کسی رفت و فردی از کفار را کشت سلبش برای اوست، این یک احتمال، احتمال دیگر اینکه این حکم سلطانی (یعنی مولوی) باشد از پیامبر(ص) منتها حکم دائمی باشد، یعنی پیامبر(ص) به عنوان حاکم مسلمین حکم کردند که قاتل مستحق سلب مقتول است برای همیشه، احتمال دیگر اینکه بگوئیم: به جهت تشویق جنگجویان در همان زمان فرموده، پس سبب نمی شود که حالا هم لازم باشد، این مسأله قابل بررسی است. (الف - م، جلسه 348 درس) و بیهقی سیره ابن هشام 91/4 و دیگر کتب مراجعه نمائید.

2- در سنن ابی داود به نقل از انس بن مالک آمده: "رسول خدا(ص) امروز -

ناوبری کتاب