صفحه ۲۸۶

و باز احتمال دارد که اختلاف روایات بر اختلاف زمان و مکان حمل شود، از جهت زیادی و کمی اسبها و شدت و ضعف نیاز به آنها؛ زیرا گفته شد: اختیار غنایم به دست امام است که بر حسب احساس نیاز به اسبان و مقدار کاری که انجام می‎دهند و اختلافی که در مخارج و نژاد و قدرت و ضعف و مانند آن دارند از غنیمت به آنان می‎دهد. و اگر هیچ کدام از این احتمالات را نمی پذیرید، شهرت می‎تواند موجب برتری روایات دسته اول شود (برای سواره دو سهم و پیاده یک سهم) و شهرت در باب تعارض روایات اولین مرجح است.البته تعبیر ماضی استمراری نیز با این احتمال مناسب نیست؛ زیرا بر شیوه عمومی حضرت (ع) در زمان خود دلالت می‎کند. ولی اینکه آیا این حکم برای همه شرایط و همه زمانهاست دلالت ندارد. (مقرر)

و اما حدیثی که بیش از دو اسب را بیان نموده، حدیثی است که کلینی از حسین بن عبدالله، از پدرش، از جدش نقل نموده که گوید: امیرالمؤمنین (ع) فرمود: "هنگامی که همراه شخص در جنگ چند اسب باشد، تنها برای دو اسب وی سهم قرار داده می‎شود." شیخ طوسی نیز مثل همین را از حسین بن عبدالله روایت کرده است.سنن بیهقی ‏325/6، کتاب قسم الفئ و الغنیمة، باب ما جاء فی سهم الراجل و الفارس.

اما آنچه که سخن را در این باره آسان می‎کند منتفی بودن موضوع این

ناوبری کتاب