صفحه ۲۶۶

به اشخاص می‎رسد، که از آن جمله است غنائم جنگ که اگر بخواهند بین جنگجویان تقسیم نمایند بعد از بیرون آوردن احتیاجات و جوایز از آن چنین خواهند کرد، چون غنائم جنگ پس از تقسیم آن بین جنگجویان غنیمت محسوب شده و به آنان برمی گردد.

و از سیاق کلام و روایات وارده استفاده می‎شود که دو آیه در رابطه با غنائم بدر نازل شده و زمان نزول یکی به دیگری نزدیک می‎باشد، پس در مثل این مقام نسخ جدا بعید است، مگر اینکه مراد از نسخ بیان مصرف غنائم به طور اجمال در آیه خمس باشد به اینکه هم خمس آن گرفته و هم تقسیم گردد، با اینکه این مطلب در آیه انفال بیان نشده است.

و اگر خواستی این طور بگو که نسبت بین دو آیه نسبت مجمل و مبین است نه نسبت منسوخ و ناسخ.

اگر کسی اشکال کند که در مرسله وراق از امام جعفرصادق (ع) نقل شده که حضرت فرمود: اگر گروهی بدون اذن امام جنگ کنند و غنیمت به دست آورند، همه غنیمت مال امام است؛ ولی وقتی که به امر امام جنگ نمایند و غنیمت به دست آورند، خمس آن مال امام است.در المنثور 160/3

معنای این مرسله با آنچه می‎گوئید که غنیمت از انفال بوده و همه آن مال امام است اختلاف دارد؛ زیرا تفصیل امام دلیل بر تفاوت است و فقهاء شیعه هم به مضمون این مرسله فتوا داده اند.

جواب گوئیم: ما از وجود اندکی تفاوت بین دو غنیمت ابائی نداریم، بعد از اینکه هر دو از جهت در اختیار امام بودن مشترکند؛ زیرا در جایی که جنگ بدون اذن امام باشد نه غنیمت تخمیس می‎شود و نه تقسیم می‎گردد، چون

ناوبری کتاب