آیت‌الله منتظری

روایات و فتاوای فقهاء ما اطلاق لفظ "انفال" بر قسم دوم بیشتر است، بلکه در زمان ما انصراف به قسم دوم دارد.

و کشمکش جنگجویان در انفال و سؤال از آن بنابر روایاتی که گذشته، اگرچه در خصوص غنائم جنگ واقع شده است ولکن بنابر ظاهر آیه مانعی نیست از اینکه جواب در آیه بر عموم و استغراق حمل شود، پس "لام" در "یسألونک عن الانفال" برای عهد (غنائم بدر) است و "لام" در "قل الانفال لله" برای استغراق می‎باشد.

بلکه ممکن است گفته شود: مورد سؤال اگرچه خصوص غنائم است ولکن سؤال از آن به عنوان عموم و اینکه از انفال است واقع شده، نه به عنوان غنائمی که با قهر و غلبه گرفته شده، پس سؤال و جواب در وارد شدن تحت عنوان انفال با اطلاق و عمومیتی که دارد با هم مطابقت داشته و "لام" در هر دو برای استغراق است.

ملک شخصی نبودن غنائم و انفال برای رسول (ص) و امام (ع)

مقصود از قرار دادن غنائم و انفال برای رسول یا امام بعد از او، قرار دادن آن به عنوان ملک شخصی آنان نیست، که همانند آنچه با تجارت یا وراثت مالک شده اند باشد، بلکه مقصود قرار گرفتن آن دو در تحت اختیار و تدبیر امام است، و از آن آنچه را بخواهد به کسی که صلاح ببیند می‎بخشد و آنچه را که اراده کند در موارد مورد نیاز مصرف می‎نماید، اگر از غنائم چیزی باقی ماند خمس آن را برای اهلش بیرون می‎آورد، و بقیه را بین جنگجویان تقسیم می‎کند، پس امام عهده دار فرمان بر آن و تصرف در آن است، و برای کسی که جنگیده حق اعتراض بر امام نیست، اگرچه عطاء و اجرتی که امام می‎دهد همه غنیمت را شامل شود، و در غنیمت تقسیم بین جنگجویان امری حتمی و مشخص نمی باشد:

1- در مرسله حماد از عبد صالح (موسی بن جعفر(ع" آمده است که