صفحه ۲۳۵

مالی است که از غیر جنگ و بدون راندن اسبان داخل اموال مسلمانان شده است مثل مالیات زمینها و مالیات سرانه و خمس غنائم. و سفیان ثوری و عطاء بن سائب مانند همین را گفته اند. و گفته شده: غنیمت و فئ یکی بوده و در آنها خمس می‎باشد، قتاده آن را گفته است. و گفته شده: فئ عبارت است از تمامی اموالی که بدون غلبه برای مسلمانان حاصل شده است و این با معنایی که قبلا بیان شد نزدیک به هم می‎باشند."تبیان ‏797/1، در تفسیر انفال.

4- ماوردی در احکام السلطانیه گوید:

"فئ و غنائم اموالی که از مشرکین رسیده باشد یا آنان سبب رسیدن آن شده باشند، و هر دو مال اختلاف در حکم دارند، و این دو با مال صدقات از چهار جهت تفاوت دارند...

اما فئ و غنائم از دو جهت با یکدیگر اتفاق دارند و از دو جهت اختلاف:

اما دو صورت اتفاق آنان، اول: اینکه هر یک از آن دو به سبب کفر به دست می‎آید. و دوم: اینکه مصرف یک پنجم هر دو یکی است. اما آن دو صورتی که با هم اختلاف دارند، اول: اینکه مال فئ از روی بخشش به دست می‎آید و مال غنیمت به غلبه گرفته می‎شود. و دوم: اینکه مصرف چهارپنجم فئ با مصرف چهارپنجم غنیمت تفاوت دارد بنابر توضیحی که به زودی خواهیم داد، ان شاءالله."تفسیر قرطبی 1/8

و مانند همین سخن را ابویعلی الفراء در احکام السلطانیه بیان نموده است.احکام السلطانیة 126/ در فصل چهارم بحث در معنای فئ و حکم آن و اینکه آیا در آن خمس قرار گرفته یا نه، و آیا تقسیم می‎شود یا همه آن برای امام می‎باشد، به بررسی این مسأله خواهیم پرداخت؛ از کلمات علماء بنابر آنچه گذشت استفاده

ناوبری کتاب