آیت‌الله منتظری

فرمود: "این مال از آن تو، همانا مرد وقتی که توبه کند مالش هم با او توبه می‎کند."کتال الخمس 110/ و بعد آن.

ظاهر این است که مرسله اشاره به همان واقعه ای دارد که در روایت سکونی و حسن بن زیاد بیان شد، پس سخنی که در آن دو گفته شد در این هم گفته می‎شود.

5- موثقه عمار ساباطی از امام صادق (ع) که از حضرت سؤال شد درباره کار برای سلطان که آیا انسان می‎تواند برای او کاری را به عهده بگیرد؟ حضرت فرمود: "خیر مگر اینکه بر کار دیگری قادر نباشد تا بخورد و بیاشامد و چاره دیگری نباشد، پس اگر چنین کرد (برای سلطان کار کرد) و چیزی به دستش آمد باید خمس آن را نزد اهل بیت بفرستد."مرسلة الصدوق قال: جاء رجل الی امیرالمؤمنین (ع) فقال: یا امیرالمؤمنین، اصبت مالا اغمضت فیه، افلی توبة ؟ قال: ایتنی خمسه، فاتاه بخمسه، فقال: هولک، ان الرجل اذا تاب تاب ماله معه. (وسائل ‏353/6، باب 10 من ابواب مایجب فیه الخمس، حدیث 3)

ظاهرا مراد از خمس در این روایت خمس اصطلاحی می‎باشد ولکن مورد آن مال مشتبه است نه مال حلال مخلوط به حرام؛ زیرا کسی که مال به او منتقل شده علم به وجود حرام در مال ندارد، پس خمس در آن خمس ارباح مکاسب است.

پس مهمترین دلیل در این مسأله صحیحه عمار بن مروان و معتبره سکونی است و عمده اشکال در مسأله هم این است که حکم شرعی در مالی که صاحب آن شناخته شده نیست یا امکان رساندن آن به صاحبش وجود ندارد مثل مال پیدا شده و مالی که دزدان پیش انسان به ودیعه می‎گذارند و غیر آن، صدقه دادن است چنانکه روایات در موارد مختلف آن را گفته اند.