آیت‌الله منتظری

آوردم که حلال آن را از حرامش تشخیص نمی دهم، حضرت به او فرمود: از آن مال خمس بیرون بیاور، همانا خدای - عزوجل - از آن مال به خمس راضی است، و از آنچه که صاحبش شناخته شده است اجتناب کن."صحیحة عماربن مروان، المرویة عن الخصال، قال: سمعت اباعبدالله (ع) یقول: فیما یخرج من المعادن و البحر و الغنیمة و الحلال اختلط بالحرام اذا لم یعرف صاحبه و الکنوز الخمس. (وسائل ‏344/6، باب 3 من ابواب مایجب فیه الخمس، حدیث 6)

3- شیخ طوسی و کلینی و صدوق از سکونی به سندی که اشکالی ندارد - چنانچه در من لا یحضره الفقیه آمده از امام صادق (ع) از پدرش از پدرانش روایت کرده اند که فرمود: "مردی به خدمت علی (ع) آمد و گفت: من مالی را کسب کردم که نسبت به حلال و حرام آن تساهل نموده ام، می‎خواهم توبه کنم ولی مقدار حلال و حرام آن را نمی دانم و به هم آمیخته شده اند، حضرت علی (ع) فرمود: خمس مالت را بیرون بیاور، همانا خداوند - عزوجل - از انسان به دادن خمس راضی می‎شود، و بقیه مال همه آن بر تو حلال است."رواه الشیخ بسنده عن حسن بن زیاد، عن ابی عبدالله (ع) قال: ان رجلا اتی امیرالمؤمنین (ع) فقال: یا امیرالمؤمنین، انی اصبت مالا لا اعرف حلاله من حرامه، فقال له: اخرج الخمس من ذلک المال، فان الله - عزوجل - قد رضی من ذلک المال بالخمس و اجتنب ما کان صاحبه یعلم. (وسائل ‏352/6، باب 10 من ابواب مایجب فیه الخمس، حدیث 1)

شیخ طوسی نیز از کلینی همین را روایت کرده است.

ظاهرا روایت سکونی (روایت سوم) و حسن بن زیاد (روایت دوم) به یک روایت برگشت می‎کنند؛ به دلیل مشابهت هر دو در سؤالی که از امیرالمؤمنین (ع) شده و هر دو یک واقعه را که در زمان امیرالمؤمنین (ع) اتفاق افتاده نقل می‎کنند. و تعدد واقعه امر بعیدی است؛ بنابراین تکیه کردن بر خصوصیات واقعه ای که این دو