صفحه ۱۶۵

متاع به حسب لغت و موارد استعمال هر آنچه که در نیازمندیها از آن انتفاع برده می‎شود آمده است؛ پس همه لوازم زندگی گرچه با بخشش و مانند آن به دست آید را شامل می‎شود.

در قاموس آمده است:

"متاع: منفعت و کالای تجارت و وسایل کار است و آنچه که در احتیاجات از آن انتفاع می‎بری؛ جمع "متاع" "امتعه" است."فی صحیحة علی بن مهزیار، عن ابی علی بن راشد عنه (ع) قال: یجب علیهم الخمس. فقلت: ففی ای شئ؟ فقال: فی امتعتهم و صنائعهم. الحدیث. (وسائل ‏348/6 باب 8 من ابواب مایجب فیه الخمس، حدیث 3)

ظاهرا متاع برای معنای اخیر وضع شده (آنچه که در احتیاجات از آن انتفاع می‎بری) و مابقی به عنوان مصداقهای متاع می‎باشد.

4- در روایت ابی بصیر از امام صادق (ع) است که گوید: به حضرت نوشتم درباره مردی که مولای او و کسی که به او پناه آورده، هدیه ای که به دو هزار درهم یا کمتر یا بیشتر می‎رسد به او می‎دهد، آیا در این هدیه بر گردن آن شخص خمس است ؟ حضرت نوشتند: "در آن خمس هست."قاموس اللغة 508/

البته در سند این روایت احمد بن هلال می‎باشد و در مورد او حرف هست.

5- در خبر عبدالله بن سنان است که گوید: امام صادق (ع) فرمودند: "هر کس از آنچه به دست او رسیده است غنیمت ببرد یا کاسبی کند خمس آن برای حضرت فاطمه (س) و برای کسانی که ولایت امر او را بعد از او دارند از فرزندان ایشان که حجتهای خداوند بر مردمند، می‎باشد."فی خبر ابی بصیر عن ابی عبدالله (ع) قال: کتبت الیه فی الرجل یهدی الیه مولاه و المنقطع الیه هدیة تبلغ الفی درهم او اقل او اکثر هل علیه فیها الخمس ؟ فکتب (ع): الخمس فی ذلک . (وسائل ‏351/6، باب 8 من ابواب مایجب فیه الخمس، حدیث 10)

بنابر اینکه تردید (غنم او اکتسب) از راوی نباشد [یعنی امام (ع) لفظ "غنم" را

ناوبری کتاب