آیت‌الله منتظری

حذف سهم خداوند به پنج سهم تخمیس می‎نموده اند - در صورتی که اصولا فئ و مالی که به عنوان خمس گرفته شده دیگر متعلق مالیات و خمس قرار نمی گیرد - ما در فصل فئ و مصرف آن نیز به تتمه ای در ارتباط با این بحث خواهیم پرداخت.

اگر کسی اشکال کرده و بگوید: در صحیح مسلم به نقل از رسول خدا(ص) آمده است:

احمد هم در مسند آن را روایت نموده،مسند احمد 317/2 و ظاهر این حدیث تقسیم زمین و تخمیس آن است،

در پاسخ گوئیم: ممکن است این حدیث نیز حمل بر تقسیم فئ شود، که در این صورت فتح قریه از روی صلح بوده است، یا اگر ناظر به صورت جنگ باشد، از اموال قریه آن اموالی که در میان لشکر است خمس آن پرداخت می‎شود و مابقی بین مقاتلین تقسیم می‎گردد و نه اراضی - و به هر حال دلالتی بر تخمیس زمین ندارد - و در اینجا نکته ای است شایان تأمل.

2- معادن

معادن عبارت از معدن طلا، نقره، سرب، روی، آهن، یاقوت، زبرجد، فیروزه، عقیق، جیوه، نفت، گوگرد، قیر، نمک و مانند آن می‎باشد.معدن چه منطبعه (چکش خور) باشد یا منطبعه نباشد، چه جامد باشد و چه مایع باشد، در آن خمس است. (الف - م، در جلسه 312 درس)