آیت‌الله منتظری

می‎برد خمس بر او واجب است."فقه الرضا293/

محقق در کتاب معتبر بعد از ذکر آیه شریفه چنین می‎گوید:

محقق (ره) علاوه بر اینکه فقیه است یک عرب اصیل آشنا به لغت عرب هم می‎باشد. و نیز ممکن است بر همین عموم حمل شود صحیحه عبدالله بن سنان که گوید: از امام صادق (ع) شنیدم که حضرت فرمودند: "خمس نیست مگر در غنائم فقط."صحیحة عبدالله بن سنان، قال: سمعت اباعبدالله (ع) یقول: لیس الخمس الافی الغنائم خاصة . (وسائل ‏338/6، باب 2 من ابواب ما یجب فیه الخمس، حدیث 1)

در این صحیحه غنائم حمل می‎شود بر معنای اعم، نه خصوص غنائم جنگ، و حصر در اینجا در قبال آن چیزهایی است که انسان با خریدن و مانند آن مالک آن گردیده بدون اینکه سودی ببرد که در اینها خمس نیست، بلکه در آنها هم که سود می‎برد اگر به مقداری است که به اندازه مخارج سال بوده نیز خمس نمی باشد؛ بنابر آنچه که قبلا به آن اشاره کردیم که بر آن غنیمت صدق نمی کند و خروج آن از تحت عنوان غنیمت تخصصی است نه تخصیصی.

احتمال دارد حصر در صحیحه در قبال اضافه به فئ و انفال باشد، یعنی آنچه در صحیحه محط نظر است خصوص آن اموالی است که از کفار به مسلمین رسیده است، و مراد این است که آن اموالی که از کفار به مسلمین می‎رسد مورد حکم خمس نمی باشد مگر غنائمی که بین جنگجویان تقسیم گردد، اما فئ و انفال خمس برنمی دارد و تمام آن برای امام است، برخلاف شافعی و غیر او که خمس را در فئ هم ثابت می‎دانند چنانکه خواهد آمد.