صفحه ۸۴

بفروشد و نگهداری نکند، احتمال دارد که دستور آن حضرت در این مورد یک دستور الهی فقهی و امر و نهی آن حضرت ارشادی باشد، یا اینکه حکم حکومتی باشد که به صورت مولوی از آن حضرت به عنوان اینکه والی مسلمانان است صادر شده باشد. که در هر دو صورت ظاهر امر، وجوب است، و بر امت واجب است به دستور آن حضرت (ص) عمل کنند. و حتی بنا بر احتمال دوم باز منحصر به زمان آن حضرت نیست؛ زیرا آن حضرت ولی همه مؤمنان و اولی بر انفس آنان است تا روز قیامت.

و مقتضای وجوب فروش، حرمت نگهداری و احتکار آن است؛ به ویژه اینکه در این روایت به آن تصریح شده است.

3- کلینی به سند صحیح از حلبی، از امام صادق (ع) روایت کرده که می‎گوید:

"از آن حضرت پرسیدم مردی طعام را احتکار می‎کند و در انتظار گرانی آن است، آیا این عمل شایسته و جایز است ؟ فرمودند: اگر طعام فراوان و مردم در گشایش اند، مانعی ندارد، و اگر کم است و کفاف مردم را نمی دهد احتکار آن و مردم را بدون طعام رها کردن کار زشت و مکروه است."سألته عن الرجل یحتکر الطعام و یتربص به، هل یصلح ذلک ؟ قال (ع): ان کان الطعام کثیرا یسع الناس فلا بأس به، و ان کان الطعام قلیلا لا یسع الناس فانه یکره ان یحتکر الطعام و یترک الناس لیس لهم طعام. (وسائل ‏313/12، ابواب آداب تجارت، باب 27، حدیث 2)

این روایت را شیخ نیز از حلبی روایت کرده است.

واژه "کراهت" [که در این روایت آمده ] به حسب لغت و اصطلاح کتاب و سنت، مفهومی اعم از حرمت و کراهتی دارد که نزد فقها مصطلح است؛ بلکه ظهور آن در حرمت اقوی است، چنانچه اگر کسی موارد استعمال آن را در کتاب و سنت بررسی کند به آن پی خواهد برد؛ نظیر فرمایش خداوند متعال که می‎فرماید: "و کره الیکم

ناوبری کتاب