صفحه ۸۲

ان تحتکر - ظهور در تحذیر به وجه شدید دارد، که ملازم حرمت است. و مجرد وجود این گونه تعبیرها در مکروههای مؤکد، مجوز دست برداشتن از ظاهر این روایت و حمل آن بر کراهت نمی گردد، نظیر آنچه در باب اوامر و نواهی گفته شده که: امرها و نهی ها باید بر وجوب و حرمت حمل شوند، اگر چه در مستحب و کراهت هم فراوان به کار برده شوند.

و اینکه امام (ع) فرمود: آیا کسی جز تو آن را می‎فروشد؟ مراد آن حضرت این نبوده که یک نفر دیگر هم می‎فروخته ولو به اندازه کفایت نباشد، بلکه مراد این بوده که آیا دیگران هم آن را به حد کفایت می‎فروشند به گونه ای که حبس و نگهداری آن موجب کمبود و تنگنا نگردد.

و اینکه فرمود: اشکالی ندارد، ظاهر آن این است که حتی کراهت هم ندارد. و روشن است که نفی کراهت در اینجا از باب احتکار است و الااز نظر دیگر می‎توان گفت که: گندم فروشی فی نفسه از مکروهات شمرده شده چون در آن مظنه احتکار است. [یا اینکه چون به مقتضای تجارت همیشه امیدوار است که قوت مردم را به قیمت گرانتر به آنان بفروشد کراهت آن از این باب باشد] که می‎توان به روایات آن مراجعه نمود.ر. ک . وسائل ‏97/12، ابواب ما یکتسب به، روایات باب 21

از سوی دیگر از این صحیحه استفاده می‎شود که احتکار مضر که از آن نهی شده احتکاری است که از سوی سرمایه داران بزرگ و شرکتهای تجاری که اقتصاد را در انحصار خود قرار می‎دهند صورت می‎پذیرد، به گونه ای که عمده کالاهای بازار را در اختیار خود می‎گیرند و با آن هر گونه که بخواهند رفتار می‎کنند؛ چنانچه امروز در

ناوبری کتاب