آیت‌الله منتظری

دوم اینکه: قوت مردم محسوب شود، اما انواع خورشها و عسل و زیتون و علوفه چهارپایان احتکار آنها حرام نیست...

سوم اینکه: با خریداری وی تنگنا و کمبود در شهر ایجاد شده باشد؛ و این جز با دو امر حاصل نمی گردد:

یکی اینکه: این نگهداری در شهری باشد که بر مردم آن اثر می‎گذارد، نظیر حرمین شریفین [مکه و مدینه ] و شهرهای مرزی - این را احمد حنبل گفته است - و ظاهر آن این است که احتکار در شهرهای بزرگ و گسترده نظیر بغداد و بصره و مصر و همانند آنها حرام نیست؛ زیرا غالبا نگهداری طعام توسط یک نفرمردم را در کمبود و تنگنا قرار نمی دهد.

دوم اینکه: در شرایط کمبود و قحطی باشد، بدین گونه که قافله ای وارد شهر می‎گردد و پولدارها و ثروتمندان تمام آن قافله را خریداری می‎کنند و بدین وسیله مردم را در تنگنا قرار می‎دهند؛ اما اگر آن را در حال فراوانی و شرایطی که فشاری بر کسی وارد نمی شود خریداری و نگهداری نمایند، حرام نیست و اشکالی ندارد."المغنی ‏46/4، کتاب البیع.

روشن است که گفته ایشان درباره عدم تأثیر احتکار در شهرهای بزرگ، ناظر به اعصاری است که شرکتهای گسترده چند ملیتی و انحصارهای اقتصادی کلان [به صورت کارتلها و تراستها] وجود نداشته اند که با ایادی و چنگالهای پلید خود همه منابع اقتصادی یک منطقه پهناور و بازارهای پولی و مالی کشورهای بسیاری را در قبضه خود بگیرند و هر گونه که بخواهند بازار و قیمتها را به سود خود بچرخانند و عوامل اقتصادی را به عنوان یک ابزار فشار سیاسی علیه ملتها و دولتها به کار گیرند.