صفحه ۳۹۹

نرمخو باشی بدون آنکه ضعف نشان دهی و قاطع و استوار باشی بدون اینکه زورگوئی کنی، با آن کس که تو را بدین کار منصوب کرده و با فرستادگانش مدارا کن، برای گشایش زندگی مردم تلاش نما و آنان را با مواضع حق و عدل آشنا کن. ان شاءالله. و همواره از بدگویان و سخن چینان برحذر باش. مبادا این گونه افراد خود را به تو نزدیک کنند، و مبادا خداوند روز یا شبی را بر تو ببیند که تو از آنان رشوه و یا انحراف از حقی را قبول کرده باشی، که بر تو غضب خواهد گرفت و..." این روایت طولانی است و می‎توان به متن کامل آن مراجعه نمود.بسم الله الرحمن الرحیم... واعلم أنی سأشیر علیک برأی ان أنت عملت به تخلصت مما أنت متخوفه، و اعلم أن خلاصک مما بک (و نجاتک خ.ل) من حقن الدماء و کف الاذی عن أولیاء الله، و الرفق بالرعیة، و التأنی و حسن المعاشرة مع لین فی غیر ضعف، و شدة فی غیر عنف، و مداراة صاحبک، و من یرد علیک من رسله، و ارتق رعیتک بأن توقفهم علی ما وافق الحق و العدل ان شاء الله. و ایاک و السعاة و أهل النمائم، فلا یلتزقن بک أحد منهم. و لا یراک الله یوما ولیلة و أنت تقبل منهم صرفا و لا عدلا فیسخط الله علیک ... (وسائل ‏150/12، ابواب مایکتسب به، باب 49، حدیث 1 به نقل از رسالة الغیبة 122/) در این روایت وظیفه کسانی که در حکومتهای غصبی مسئولیت و یا ریاستی دارند مشخص شده است، در چنین شرایطی اینان باید ضمن رعایت تقیه و توجه به سخن چینی جاسوسان رابطه خود را با امام به حق و مردم حفظ کنند و ضمن عطوفت با مردم و رعایت اخلاق اسلامی از ریخته شدن خونهای به ناحق و آزار و اذیت اولیاءالله توسط عمال حکومت جلوگیری نمایند. (مقرر)

54- در تحف العقول از امام صادق (ع) روایت شده که فرمود:

"بهترین فرمانروایان کسی است که سه خصلت را دارا باشد: مهربانی، سخاوت و عدالت. و پسندیده نیست فرمانروا در سه چیز کوتاهی کند: در نگهداری از مرزها، رسیدگی به احوال ستمدیدگان، و برگزیدن افراد نیک برای کارها... سه چیز است که فرمانروا باید نسبت به همه مردم خاصه و عامه رعایت

ناوبری کتاب