صفحه ۳۹۴

و اما اهل بصره که با حضرت علی (ع) به جنگ برخاستند و با شمشیر رو در روی او و اولاد او ایستادند و به آن حضرت دشنام و ناسزا گفتند، چون که وی بر آنان پیروزی یافت شمشیر از آنان بداشت و منادی وی در سرتاسر لشکرگاه فریاد زد که به هیچ وجه فراریان را تعقیب نکنید و مجروح و اسیر را نکشید و کسی که سلاح خود را بیندازد در امان است و کسی که به سپاه امام پناه بیاورد در امان است.

پس از پایان جنگ نیز آن حضرت متاعشان را نگرفت و فرزندانشان را اسیر نکرد، و از اموالشان چیزی به عنوان غنیمت تصرف نکرد. و اگر می‎خواست می‎توانست همه این کارها را انجام دهد، ولی او جز راه گذشت و عفو راه دیگری را برنگزید و به سنت پیامبرخدا(ص) در روز فتح مکه اقتدا نمود که آن حضرت (ص) نیز در شرایطی مردم مکه را مورد عفو قرار داد که هنوز آتش کینه ها به سردی نگرائیده و بدیها فراموش نشده بود."شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید 23/1

46- انساب الاشراف بلاذری در جریان واقعه نهروان می‎نویسد:

"و علی (ع) همواره می‎فرمود: ما آنان را از فئ محروم نمی کنیم و از وارد شدنشان به مساجد خداوند جلوگیری نمی نمائیم و تا هنگامی که خونی نریخته اند و دست به کار حرامی نزده اند متعرض آنان نمی شویم."انا لا نمنعهم الفئ و لا نحول بینهم و بین دخول مساجد الله و لا نهیجهم ما لم یسفکوا دما و مالم ینالوا محرما. (انساب الاشراف ‏359/2) در ارتباط با تنبیه مجرمین، قطع حقوق چیز خوبی نیست؛ فرض کن یک نفر چند روز زندان رفته، حقوقش را قطع می‎کنند، او را از مسجد بیرون می‎کنند، به سر کار راهش نمی دهند، بر فرض او هم مقصر باشد زن و بچه او چه گناهی کرده اند و چه کار باید بکنند؟! (الف - م، جلسه 296 درس)

ناوبری کتاب