آیت‌الله منتظری

باشد، یعنی خداوند - سبحان - به آن حضرت فرمان داده که در داد و ستد و معاشرت با مردم سختگیری را کنار بگذارد و با تساهل با آنها رفتار کند.

برخی نیز گفته اند: عفو این است که پوزش پوزش خواهان را بپذیرد. در روایت است که هنگامی که این آیه شریفه نازل شد پیامبراکرم (ص) از جبرئیل منظور و معنی آن را جویا شد، وی گفت: من نمی دانم تا از عالم (خداوند سبحان) سئوال کنم، آنگاه باز آمد و گفت: "ای محمد، خدایت به تو فرمان می‎دهد که از کسانی که به تو ستم می‎کنند درگذری و به کسانی که ترا محروم می‎کنند ببخشائی و به آنان که از تو می‎برند بپیوندی". "وأمر بالعرف" نیز فرمان به هر کار نیک است، یعنی هر عملی که آن را عقل و یا شرع نیک می‎شمارد و زشت و ناپسند نباشد.

و "نزغ" نیز به معنی وسوسه و دمیدن در قلب است. ابن زید گوید: چون این آیه نازل شد پیامبراکرم (ص) فرمود: بار خدایا با غضب چه کنم ؟ پس این آیه نازل شد: و اما ینزغنک - و اگر شیطان در قلب تو دمید به خدا پناه ببر و...مجمع البیان ‏512/2 (جزء 4). اگر مسئولی در برابر توهین و بی حرمتی مراجعه کنندگان و یا افراد معمولی خود را حفظ کرده و گذشت کند، مشکلات به شکل مطلوبتری خاتمه پیدا می‎کند؛ ولی اگر خواست تلافی کند و به زور متوسل شود، گاهی قضایا به زد و خورد و درگیری و قتل کشیده می‎شود؛ انسان در حال غضب باید به خدا پناه ببرد و برای برخورد منطقی با مردم از خدا کمک بگیرد. (الف - م، جلسه 292 درس)

3- و می‎فرماید: و منهم الذین یؤذون النبی و یقولون هو اذن قل اذن خیرلکم یؤمن بالله و یؤمن للمؤمنین و رحمة للذین آمنوا منکم.توبه (9) 61/ و برخی از آنان کسانی هستند که پیامبر را اذیت می‎کنند و می‎گویند: او "گوشی" است، بگو: گوشی بودن برای شما خیر و برکت است [او] به خدا ایمان دارد و مؤمنان را تصدیق می‎کند و