5- از روایات جامعی که به بیان حقوق متقابل بین امام و امت پرداخته خطبه امیرالمؤمنین (ع) در صفین است؛ آن حضرت فرمود:
از میان حقوق خداوند بزرگترین حقی را که فرض شمرده است حق والی و زمامدار بر مردم و حق مردم بر والی و حاکم است. این فریضه ای که خداوند برای هر یک بر دیگری قرار داده است و آن را موجب نظام الفت و پیوستگی آنان و عزت و نیرومندی دینشان گردانیده؛ بنابراین مردم هرگز اصلاح نمی شوند جز با اصلاح شدن و الیان و زمامداران، و زمامداران اصلاح نمی گردند جز به پایداری مردم؛ پس آنگاه که مردم حق والی را ادا کنند و والی نیز حق مردم را مراعات نماید، حق در بینشان قوی و نیرومند خواهد شد، و جاده های دین صاف و بی دست انداز میگردد، و نشانه و علامتهای عدالت اعتدال میپذیرد، و سنتها در مسیر خویش به کار میافتد، بدین ترتیب زمان صالح میشود، و به بقاء دولت امیدوار باید بود، و دشمنان مأیوس خواهند شد. اما آنگاه که مردم بر والی خویش چیره گردند و یا رئیس حکومت به مردم اجحاف کند، در این هنگام وحدت کلمه به هم میخورد و نشانه های ستم و