تمسک به اطلاق و عموم آنها نمی گردد.
مگر اینکه گفته شود: اطاعت از کسانی که از سوی ائمه - علیهم السلام - به مسئولیتی گمارده شده اند، یا آنان که بر اساس موازین اسلام و ملاکهای ارائه شده از سوی ائمه - علیهم السلام - از سوی مردم انتخاب شده اند، در واقع اطاعت از ائمه معصومین (ع) است؛ و ما پس از آنکه به وجوب اطاعت ملتزم شدیم این بیان را منافی مطلب خود نمی دانیم. [زیرا هدف ما اثبات وجوب اطاعت از کسی است که به حق ولی امر میباشد، هر چند به اعتبار وجوب اطاعت از ائمه معصومین (ع)].
البته این نکته را همین جا باید یادآور شد که در موارد معصیت خداوند اطاعت از اولی الامر جایز نیست، چنان چه از روایاتی که پس از این متذکر میشویم و نیز از همین آیه شریفه این معنی استفاده میشود؛ زیرا ظهور آیه در وجوب اطاعت از صاحب امر است یعنی کسی که دارای حق فرمانروائی است. و کسی را در معصیت خداوند حق فرمانروائی نیست؛ و اصولا صاحب امر مگر به کسی که حق امر دارد اطلاق نمی گردد، چنان چه صاحب خانه شرعا فقط به کسی گفته میشود که صاحب خانه است نه به کسی که از راه غصب و ظلم خانه ای را تصرف نموده باشد. پس "فرمانروایان سوء" [از همان ابتدا] تخصصا از آیه شریفه خارجند. و این نکته ای است شایان توجه.بر خلاف آنچه برخی میگویند فرمانروایان ستم
زمخشری در کشاف در تفسیر این آیه مینویسد:
.jpg)
