صفحه ۳۱۱

فرایض اسلامی است و برمسلمانان واجب است که در هر زمان و هر شرایط به اندازه کفایت انجام این فریضه بسیار مهم را به عهده بگیرند، به همین جهت فراگرفتن تیراندازی و اسب دوانی یک امر ضروری است که همه مسلمانان باید به آن بپردازند، و ترغیب و تشویق شده که همه آن را فرا بگیرند، و روشن است که این ضرورت متناسب با وسائل جنگی درهر زمان و مکان متفاوت است؛ و اسلام چون جهاد را بر همه مسلمانان واجب کرده، همه آنان را به عنوان لشکر اسلام قلمداد نموده است.

و از بهترین و پیروزمندترین نیروهای رزمی همین نیروهایی است که افراد با علاقه و رغبت خود با ایمان و اخلاص برای انجام وظیفه الهی و شرعی برای جهاد و دفاع در آن شرکت کرده باشند؛ زیرا سلاح ایمان قوی ترین و برنده ترین سلاحهاست. در صدر اسلام نیز سربازان اسلام همین گونه بودند و به همین جهت بیست نفر پایدار و مقاوم آنان با همه کمی وسائل و تجهیزات بر دویست نفر غلبه می‎کردند.

البته وجود چنین لشکر مردمی و بسیجی منافاتی با استخدام افراد توسط حکومت برای ایجاد یک ارتش منظم ثابت که به همه سلاحها و تجهیزات جدید مجهز باشد ندارد. و حکومت می‎تواند برای آنان یک بودجه مستمر و مشخصی قرار دهد که همواره برای حراست از شهرها و مرزها آماده باشند.

ماوردی در احکام السلطانیه به این دو دسته از سپاهیان تصریح دارد. ایشان می‎نویسد:

"آنان دو دسته اند: حقوق بر و داوطلب. اما حقوق بران کسانی هستند که در دیوان محاسبات جزء فئ و جهاد محسوب می‎گردند، و برای آنان در بیت المال به حسب نیاز و توانمندی آنان بودجه ای در نظر گرفته شده است.

ناوبری کتاب