صفحه ۲۶۹

فرمود، پس از امضا شدن قرارداد، آنان پشیمان شدند و به آن حضرت مراجعه نموده و گفتند: ما اشتباه کردیم که به حکمیت رضایت دادیم اکنون از اشتباه خود برگشته و توبه می‎کنیم، تو نیز مانند ما از کاری که انجام شده بازگرد...

حضرت فرمود:

"وای بر شما، آیا پس از رضایت دادن و امضاء پیمان و قرارداد بازگردم ؟ آیا خداوند - متعال - نفرموده: اوفوا بالعهد؟ آیا نفرموده: و اوفوا بعهدالله اذا عاهدتم و لاتنقضوا الایمان بعد توکیدها و قد جعلتم الله علیکم کفیلا؟ و آن حضرت (ع) بهم زدن قرارداد را نپذیرفت."و یحکم، ابعد الرضا و المیثاق و العهد نرجع ؟ او لیس الله - تعالی - قال: اوفوا بالعهد. و قال: و اوفوا بعهدالله اذا عاهدتم و لا تنقضوا الایمان بعد توکیدها و قد جعلتم الله علیکم کفیلا. فابی علی (ع) ان یرجع. (وقعة صفین 514/؛ دو آیه فوق: اسراء (17) 34/، و نحل (16) / 91)

[خلاصه کلام و نتیجه ]

از همه آنچه تا کنون در فصل سیاست خارجی اسلام و چگونگی رفتار با غیرمسلمانان یادآور شدیم به دست آمد که:

اسلام هم دین است و هم سیاست؛ دینی است گسترده، جهانی و همیشگی، دین حق است و عدالت، پس واجب است همه مردم به آن فرا خوانده شوند و از آن و از ایمان آورندگان به آن در تمام شرق و غرب عالم دفاع کنند؛ و اینکه همه مسلمانان یک امت هستند و چیزی جز اسلام بر آنان حکومت نمی کند؛ و اینکه کفر در شکلهای گوناگون آن همه یک ملت هستند و همه به گونه ای با اسلام سر دشمنی دارند. پس مسلمانان همیشه باید در مقابل کفار خود را مجهز و آماده نگه دارند، و دوستی و حاکمیت آنان را نپذیرند و آنان را همراز و محرم اسرار خود ندانند. همه

ناوبری کتاب