5- شیخ در مبسوط میفرماید:
و مسأله بدین گونه است که گاهی امام و پیشوای جامعه قدرت و نیروی برخورد با مشرکین را دارد و گاهی فاقد چنین نیرو و قدرتی است؛ در شرایطی که پیشوا توان و قدرت لازم را دارد ولی متارکه جنگ دارای مصالح و منافعی برای مسلمانان است، بدین گونه که مثلا انتظار میرود که با این کار آنان اسلام را بپذیرند یا جزیه بپردازند، در این شرایط امام قرارداد متارکه با آنان امضا میکند؛ ولی اگر این کار منافعی برای مسلمانان دربرنداشته باشد و بلکه مصلحت در ترک آتش بس باشد، مثلا تعداد دشمنان کم است و اگر جنگ متارکه شود آنان نیرو و قدرت پیدا میکنند و مواضع خود را تثبیت میکنند، در این شرایط آتش بس جایز نیست؛ زیرا در آن زیان بر مسلمانان است.
پس در شرایطی که آتش بس با مشرکان جایز است، برای مدت چهار ماه میتوان قرارداد امضا نمود بر اساس نص قرآن کریم که میفرماید: "فسیحوا فی الارض اربعة اشهر - چهار ماه [جنگ را متارکه و] در زمین سفر کنید؛ و آتش بس تا یک سال و زیادتر جایز نیست...