صفحه ۲۴۷

دست درازی نکنید، مگر اینکه اسب یا اسلحه ای را بیابید که علیه اهل اسلام به کار گرفته می‎شود که سزاوار نیست مسلمان چنین وسایلی را در دست دشمنان اسلام فروبگذارد تا موجب شوکت آنان علیه اسلام گردد."ولا تبیعن للناس فی الخراج کسوة شتاء و لا صیف و لا دابة یعتملون علیها و لا عبدا، و لا تضربن احدا سوطا لمکان درهم، و لاتمسن مال احد من الناس، مصل و لا معاهد الاان تجدوا فرسا او سلاحا یعدی به علی اهل الاسلام، فانه لاینبغی للمسلم ان یدع ذلک فی ایدی اعداء الاسلام فیکون شوکة علیه. (نهج البلاغه، فیض 984/، لح 425/، نامه 51)

13- احترام اسلام برای افرادی که در ذمه اسلام هستند تا حدی است که به آنان اجازه می‎دهد که با امام و پیشوای مسلمانان به مخاصمه برخیزند و او را به پای میز محاکمه بکشانند و برای موضوع مورد ادعای او بینه مطالبه کنند، چنانچه این قضیه در مورد زره امیرالمؤمنین (ع) و مخاصمه او در عصر خلافت وی با یک مرد یهودی اتفاق افتاد و قضیه به نزد شریح قاضی کشیده شد. و ما داستان آن را در مبحث "مساوات همه در برابر قانون" [جلد سوم فارسی مبحث قوه قضائیه ] یادآور شدیم.

علاوه بر آن احترام اسلام برای اهل کتاب منحصر به افراد زنده آنان نیست بلکه برای اموات آنان هم احترام قائل است. چنانچه پیامبر اسلام طبق روایت زیر به اموات آنان احترام می‎گذاشت و به ما هم دستور فرمود که به آن احترام بگذاریم.

14- در صحیح بخاری به سند خود از جابر بن عبدالله آمده است که گفت:

"جنازه ای را می‎بردند، پیامبر(ص) به احترام او ایستاد، ما نیز ایستادیم و گفتیم: ای رسول خدا، این جنازه یک یهودی است، حضرت فرمود: هر وقت جنازه ای را دیدید از جای خویش بلند شده و بایستید."اذا رأیتم الجنازة فقوموا. (صحیح بخاری ‏228/1، در باب جنائز، باب من قام لجنازة یهودی) زمینهای عراق از بیت المال و جزء اراضی مفتوح عنوة بود و اهل ذمه نیمه کاری روی آن کار می‎کردند.

ناوبری کتاب