صفحه ۱۹۷

و روایات دیگری به همین مضمون که در این زمینه وارد شده و برخی از آنها در بخش سوم کتاب در فصل زکوت [جلد سوم فارسی ] از نظر خوانندگان گرامی گذشت.

7- در نهج البلاغه در نامه آن حضرت (ع) به مالک اشتر به هنگام اعزام وی به فرمانروایی مصر آمده است:

"خدا را! خدا را! در مورد طبقه پائین جامعه، آنها که راه چاره ندارند یعنی مستمندان و نیازمندان و تهیدستان و ازکارافتادگان، در این طبقه هم کسانی هستند که دست سئوال دارند و هم افرادی که باید به آنها بدون پرسش بخشش شود، بنابراین به آنچه خداوند در مورد آنان به تو دستور داده عمل نما، قسمتی از بیت المال و قسمتی از درآمد خالصه جات اسلامی را در هر محل به آنها اختصاص ده، و بدان آنها که دورند به مقدار کسانی که نزدیک اند سهم دارند و باید حق همه آنها را مراعات کنی، بنابراین هرگز نباید سرمستی زمامداری تو را به خود مشغول سازد؛ چرا که هرگز به خاطر کارهای فراوان و مهمی که انجام می‎دهی از انجام نشدن کارهای کوچک معذور نیستی ! نباید دل از آنها برگیری و چهره بروی آنان در هم کشی؛ در امور آنها که به تو دسترسی ندارند و مردم به دیده تحقیر به آنها می‎نگرند بررسی کن، و برای این کار فرد مورد اطمینانی را که خداترس و متواضع باشد برگزین تا وضع آنان را به تو گزارش دهد، سپس با آن گروه به طوری رفتار کن که به هنگام ملاقات پروردگار عذرت پذیرفته باشد؛ چراکه از میان رعایا این گروه از همه به انصاف محتاج ترند.

و باید در ادای حق تمام افراد در پیشگاه خداوند عذر و دلیل داشته باشی، درباره یتیمان و پیران ازکارافتاده که هیچ راه چاره ای ندارند و نمی توانند دست نیاز خود را به سوی مردم دراز کنند، بررسی کن؛ البته این کار بر زمامداران سنگین است ولی حق همه اش سنگین است ! ولی خداوند آن را بر اقوامی سبک

ناوبری کتاب