صفحه ۸۲

مقدس هم که به حفظ آبروی مسلمین بسیار علاقه مند می‎باشد به این امر رضایت ندارد.با توجه به اینکه برخی از بزهکاریها را در اسلام با تحقیر و شخصیت شکنی شخص مجرم کیفر می‎دهند، مانند "قواد" یعنی کسی که واسطه و دلال جمع کننده اشخاص برای کارهای جنسی نامشروع باشد، که می‎دانیم قواد را هفتاد و پنج ضربه تازیانه زده و موی سرش را نیز می‎تراشند و با آن وضع در میان مردم می‎گردانند (تشهیر) تا مردم او را بشناسند، با توجه به این مطلب شاید بتوان گفت: تشهیر که ضمن آن به طور طبیعی تحقیر مجرم نیز نهفته است، در فقه موارد استثناء شده ای دارد. (درباره تشهیر قواد ر.ک . شرایع الاسلام ج ‏162/4، با تحقیق عبدالحسین محمدعلی). با توجه به مطلب یاد شده جای این سؤال هست که پرسیده شود: عمل تشهیر در زمان حاضر با بودن وسایلی مانند تلویزیون، روزنامه و غیره که می‎توان شخص مورد نظر و مجرم را هم به طور زنده از طریق تلویزیون و هم به گونه صامت از طریق چاپ عکس او در روزنامه ها در سطح وسیعی به همگان معرفی کرد، آیا باز هم منحصرا از طریق گرداندن او در محلات و بازار و...باید صورت بگیرد، و یا اینکه می‎توان او را از طریق ظاهر ساختن در صفحه تلویزیون و انجام مصاحبه و پخش اعترافاتش "تشهیر" نمود؟ اگر جواب این سؤال مثبت باشد، سؤال دیگری به دنبال آن مطرح می‎شود و آن اینکه آیا این عمل تشهیر تلویزیونی منحصر به موارد خاصی مانند قواد می‎باشد که برای تشهیر او نص وجود دارد و یا اینکه برخی از جرمهای دیگری را نیز که شناختن مرتکب و عامل آن برای مردم مفید و در برخی موارد شاید ضروری باشد می‎توان تشهیر تلویزیونی کرد؟ اگر جواب این سؤال نیز مثبت باشد، در این صورت شاید بتوان گفت: حرمت اجبار به مصاحبه تلویزیونی استثناءبردار است.(مقرر) احادیث زیادی هست که به وجوب حفظ آبروی مسلمین دلالت دارند، مانند روایاتی که ذیلا ذکر می‎شوند:

1- مرحوم کلینی در اصول کافی با سند ویژه خود از پیامبراسلام (ص) روایت کرده که آن حضرت فرمودند:

"به دنبال کشف و فاش سازی لغزشهای مسلمانان نباشید، هر کس این کار را انجام بدهد خداوند اسرار او را فاش می‎سازد، و هر کس که خداوند اسرارش را فاش سازد خدا او را مفتضح نیز می‎گرداند."فی الکافی بسنده عن رسول الله (ص)، قال: "لا تتبعوا عثرات المسلمین، فانه من تتبع عثرات المسلمین تتبع الله عثرته، و من تتبع الله عثرته یفضحه." (اصول کافی ج ‏355/2، کتاب الایمان و الکفر، باب من طلب عثرات المؤمنین، حدیث 4)

2- و نیز در همان کتاب از پیامبراسلام (ص) روایت شده که فرمود:

"خداوند فرموده است: هر کس که بنده مؤمن مرا خوار سازد، در حقیقت با من به

ناوبری کتاب