آیت‌الله منتظری

بحث چهارم: موضوع زندان و انگیزه ها و اهداف آن از نظر شرعی

پر واضح است که موضوع کیفرهای شرعی [از جمله کیفر زندان ] عبارت است از: انسانی که به حد بلوغ رسیده، عاقل، قادر و در کار خود صاحب اختیار و غیرمجبور باشد. این مطلب بسیار روشنی است و هر کس که اندک آگاهی از فقه شیعه و سنی داشته باشد آن را می‎فهمد.

بلی گاهی نیز می‎توان کودکان، دیوانگان و حتی چهارپایان را تأدیب کرد، هرچند که این تأدیب به صورتی شبیه به زندانی کردن باشد، لکن به هرحال تأدیب غیر از کیفر دادن است. [این راجع به موضوع زندان از نظر اسلام و اینکه چه کسی را می‎توان از طریق زندانی کردن کیفر داد، و انگیزه ها و اهداف زندان چیست؛ اکنون می‎پردازیم به بیان آن.]

هدف اصلی از وضع کیفرهای شرعی انتقام، فروخواباندن خشم شخصی و ارضاء قوه غضبیه نیست. چنانکه کیفرهای شرعی از امور تعبدی صرف نمی باشند که به انگیزه تحصیل تقرب و نزدیکی به خدا و با قصد تعبد انجام بگیرند. بلکه مقصود از وضع و تشریع این آئینهای کیفری نابود ساختن ریشه های فساد و اصلاح و سالم سازی جامعه و فرد می‎باشد. این معیار و ملاک کیفرهای شرعی است. و هر