صفحه ۴۲

"هرگاه که ماههای حرام گاهشماری اسلامی بر پایه ماههای قمری استوار می‎باشد. در گاهشماری قمری نام چهار ماه از دوازده ماه در هر سال به ترتیب ذیل: ذیقعده، ذیحجه، محرم و رجب نامیده می‎شوند. این چهار ماه در اصطلاح اسلام و قرآن مجید "ماههای حرام" نامیده می‎شوند، و در این ماهها دست یازیدن به جنگ حرام می‎باشد، مگر اینکه از باب اضطرار و به عنوان دفاع باشد که در این صورت اشکال ندارد. (مقرر) به پایان رسید، مشرکان را در هرجا که یافتید بکشید، و آنان را دستگیر و محصور (زندانی) کنید."

در مجمع البیان درباره تفسیر این آیه چنین گفته است:

"معنای "واحصروهم = آنان را محصور کنید" این است: آنان را زندانی کنید، اسیر و عبد بگیرید، یا از آنان فدیه و غرامت مالی بگیرید. و نیز گفته شده که منظور از "محصور کردن" آنان این است که از دخول آنان به شهر مکه و نیز از آمد و رفت آزادانه در سرزمینهای اسلامی مانع شوند."مجمع البیان ج ‏7/3 (جزء 5). در اینجا بیان این نکته سودمند به نظر می‎رسد که بدانیم مفسرین قرآن مجید این آیه شریفه (....فاقتلوا المشرکین حیث وجدتموهم...سوره توبه 5/)را "آیه سیف" به معنی آیه شمشیر و سلاح می‎نامند و آن را برخی ها ناسخ یکصد و بیست و چهار آیه می‎دانند که در ضمن آنها رفتار مسالمت آمیز با مشرکان توصیه شده است. لذا در اینجا مناسبت دارد مطلبی را از کتاب شهاب الدین احمد بن المتوج شاگرد فخر المحققین، همدرس شهید اول و استاد ابن فهد حلی، با شرح و توضیح سید عبدالجلیل حسینی قاری عینا نقل کنیم: "بدان هرچه در قرآن است از قبیل "اعرض عنهم" یعنی از آنان اعراض کن و "تول عنهم" یعنی به آنان پشت کن "و ذرهم" به خودشان واگذار، و آنچه شبیه به این است از قبیل قول خداوند: "و من کفرفلا یحزنک کفره لقمان 22/" یعنی آنکه گمراه شد کفر او ترا اندوهگین نکند (پس ناسخ) یعنی ناسخ همه این گونه آیات (آیه سیف است) و...(و این آیات) یعنی آیاتی که آیه سیف آنها را نسخ کرده است (یکصد و بیست و چهار آیه است) که تفصیل آن ان شاءالله خواهد آمد. (و آیه سیف این آیه است قول خداوند تعالی: فاقتلوهم حیث وجدتموهم الایة توبه 34/) یعنی پس بکشید آنان را هرجا که یافتید. حکم مشرکین را حق سبحانه تعالی بیان کرده است بعد از گذشتن مدت و گفته است: (فاذا انسلخ الاشهر الحرم. توبه 5/) یعنی پس چون سرآید ماههای حرام که معروفند، ذوالقعده و ذوالحجه و محرم و رجب (فاقتلوا المشرکین حیث وجدتموهم) پس بکشید مشرکان را (که عهدشکنی کردند) هرجا بیابید و شمشیر در میانشان بگذارید هر جائی که باشند در حل باشند یا در حرم، "فخذوهم و احصروهم" یعنی و بگیرید ایشان را و بازدارید ایشان را یعنی حبسشان کنید و به بندگیشان بگیرید...یا فدیه از ایشان اخذ کنید. و بعضی گفته اند:

ناوبری کتاب