صفحه ۳۸۴

مهم عوضی بگیرند و یا برعکس، و از طرف دیگر نفس هر انسانی نیز معمولا در شرایط داشتن قدرت طغیان می‎کند و موازین عدل و انصاف را نادیده می‎گیرد، لذا ضرورت دارد برای جلوگیری از هر گونه انحراف و احتمال خطا نکات و برنامه های ذیل مورد توجه و عمل قرار بگیرد:

1- باید قوانین و مقرراتی پدید آورده شود که در آن حد فاصل کارهای مجاز و غیر مجاز و حلال و حرام اطلاعاتی تشریح و تبیین شود، و مواردی که تجسس و تفتیش جایز است از مواردی که حرام است متمایز گردد. و مشخص شود که از نظر شرع و قانون با متهمین در مراحل مختلف مراقبت و کنترل، دستگیری و بازجویی چگونه باید رفتار شود، و برای این کار یک برنامه مشخص و دقیق ریخته شود.

و نیز طبق آن قوانین چگونگی و محدوده ارتباط مستخبرین و مأمورین استخبارات با دستگاه قضائی و دیگر دستگاهها و بخشهای حکومتی معین شود، و تکلیف و وظیفه هر یک از اینها در رابطه با مسأله تجسس و اطلاعات مشخص گردد، تا تداخل پیش نیاید. و به این مسأله باید توجه داشته باشیم که سپردن همه امور اطلاعاتی و بازجویی و غیره به دست کارمندان و مأمورین دستگاه استخبارات به گونه مطلق که هر طور خودشان خواستند عمل کنند، جایز نیست. این شیوه از شؤونات و رسوم حکومتهای استبدادی سرکوبگر است و نه شأن حکومت اسلامی.

2- دیگر اینکه در گزینش مأمورین و کارمندان دستگاه تجسس و استخبارات باید بیشترین دقت و احتیاط را به خرج داد؛ و آنان را از میان خردمندان مجرب و اهل صدق و امانت، و افراد هوشمند و زیرک، متعهد و ملتزم به اسلام و متعبد به احکام شریعت، و خلاصه رئوف و مهربان نسبت به بندگان خدا انتخاب نمود. چنانکه پیشتر تفصیلا گفتیم، و ما قبلا در بحث مربوط به قوه اجرائیه روایات زیادی را در اوصاف وزرا و مأموران دولتی آورده ایم به آنجا مراجعه شود.

3- سوم اینکه ضرورت دارد خود کارمندان و مأمورین دستگاه امنیت نیز به حال

ناوبری کتاب