صفحه ۳۶

محارب ] را از شهر و سرزمین خودش بیرون کنند، و به او اجازه ندهند در جائی ساکن شود، مگر اینکه توبه کند. اگر قصد کرد به سرزمین شرک [و کشورهای خارجی ] برود ممانعت می‎شود، و اگر اهالی سرزمین شرک به او امکان و اجازه ورود به کشورشان را دادند با آنان اعلان جنگ می‎شود. اما ابوحنیفه گفته است: منظور از "نفی کردن" این است که در همان شهر خود زندانی شود. ابوالعباس بن سریج گفته است: منظور این است در جائی غیر از شهر خود زندانی شود. اما دلیل ما بر نظر خودمان همانا اجماع طائفه امامیه و روایات آنهاست."الخلاف ج 211/3

تا آنجا که من دیده ام و آگاهی دارم در کتابهای "مقنعه" و "شرایع" [که از کتب مهم فقه شیعه هستند] زندان را ذکر نکرده اند، اما در کتاب "مبسوط" شیخ طوسی این مطلب وجود دارد:

"درباره شخص محارب گروهی گفته اند که: هرگاه اسلحه حمل کند و راه را ناامن و ترسناک گرداند تا راهزنی کند، حکمش این است که امام مسلمین در صورت دستیابی به او تعزیرش نماید. و منظور از این تعزیر این است که او را از شهر و محل خودش تبعید کرده و در جای دیگری زندانی کنند. دسته ای نیز گفته اند: به جای دیگر تبعید می‎شود اما در آنجا محبوسش نمی کنند. نظریه و مذهب ما نیز همین است؛ الااینکه بزرگان ما امامیه روایت کرده اند که به او در هیچ جا اجازه سکونت داده نمی شود، به طور کلی از سرزمین اسلام تبعید می‎شود..."المبسوط ج 47/8

در کتاب "کافی" از ابو الصلاح حلبی چنین گفته شده است:

"و اگر محاربین کسی را نکشته و مال کسی را نیز نگرفته باشند، باید از زمین نفی شوند، یا اینکه زندانی شوند، و یا به این صورت که از شهری به شهر دیگر فرستاده شوند."الکافی 252/

ناوبری کتاب