صفحه ۳۵

علاوه بر آنچه که گفته شد باید توجه داشته باشیم که مقصود از "نفی" این است که رابطه شخص مجرم با اهل خانه و اهل آبادی خود بریده شود، و این مقصود با حبس و زندان حاصل می‎شود. این مطلب واضحی است و با اندک تأمل و دقت دریافته می‎شود.

با این حال بیشتر بزرگان امامیه در اینجا به حبس و زندان فتوا نداده اند. شیخ طوسی (ره) در کتاب "نهایه" خود که آن را به منظور نقل فتاوا تدوین کرده، درباره این مسأله چنین فرموده است:

"اگر شخص محارب کسی را مجروح نساخته و مال کسی را نگرفته باشد، واجب است که او را از آن سرزمینی که در آنجا مرتکب این جرم شده تبعید کنند و به جای دیگری منتقل نمایند، و به اهالی آنجا بنویسند که این شخص محارب و تبعیدی می‎باشد، با او معاشرت و اکل و شرب نکنید، و با او معامله انجام ندهید، و با او ننشینید."النهایه 720/

این مطلب دلالت بر تبعید دارد و نه زندان، مگر اینکه این نوع سختگیری و تضییق را نیز نوعی زندان بنامیم.

باز هم شیخ طوسی (ره) در کتاب خلاف، مسأله 3 از کتاب قطاع الطریق چنین می‎گوید:

"ما به روشنی گفتیم که: منظور از نفی من الارض این است که او [یعنی شخص

ناوبری کتاب