صفحه ۳۴۷

در متن عربی این حدیث چند واژه مشکل هست که احتیاج به توضیح دارند که بدین وسیله آنها را توضیح می‎دهیم:

"خمر" با فتحه دو حرف اول آن، به همه آنچه که پشت سر آدم قرار دارد مانند کوه و غیره گفته می‎شود.

"اقبال": جمع "قبل" است که به سینه و دامنه کوه گفته می‎شود.

"اشراف": جمع "شرف" است و به هر نقطه بلند مانند تپه و غیره گفته می‎شود.

"صیاصی": به معنای دژ و قلعه است، "صیاصی الجبال" نیز به معنای بلندترین نقاط کوه است که از نظر اهمیت دفاعی همچون "دژ" می‎باشد.

مناکب الانهار: کناره رودخانه ها.

30- در کتاب دعائم الاسلام از علی (ع) روایت کرده که آن حضرت فرمود:

ناوبری کتاب