صفحه ۳۲

بیشترین مفسران قرآن واژه "نفی" را در این آیه شریفه به معنای "حبس" و زندان گرفته اند. چنانکه در برخی از روایات نیز این آیه همین گونه تفسیر شده است. اینک چند نمونه از آن موارد را در اینجا می‎آوریم:

1- طبرسی در مجمع البیان چنین گفته است:

"ابوحنیفه و یاران او گفته اند که: در این آیه منظور از "نفی" همان حبس و زندان است، و بر این گفتار خود چنین اقامه برهان کرده اند که: اشخاص زندانی به منزله اخراج شدگان از این دنیا هستند، به ویژه آنگاه که از هر گونه تصرفی ممنوع باشند و میان آنان و اهلشان حائل و مانعی در کار باشد، افزون شود بر اینها شدائد و سختی های زندان. از همین باب است که برخی از زندانیان چنین سروده اند: خرجنا من الدنیا و نحن من أهلهافلسنا من الاحیاء فیها و لا الموتی اذا جاءنا السجان یوما لحاجة عجبنا و قلنا جاء هذا من الدنیا یعنی: ما از دنیا بیرون رانده شده ایم و دیگر از اهل آن نمی باشیم، ما در زندان نه از شمار زندگان محسوب می‎شویم و نه از شمار مردگان. هرگاه که زندانبان برای کاری به درون زندان درآید، ما همه شگفت زده می‎شویم و می‎گوئیم:این از دنیا آمده است !"مجمع البیان ج ‏88/2 (جزء 3)

2- کاشانی نیز در کتاب بدایع الصنایع، مطلبی را نزدیک به همین مضمون، ضمن روایتی از نخعی از او نقل کرده است.بدایع الصنایع ج 95/7

3- ماوردی نیز در کتاب احکام السلطانیه چنین گفته است:

"درباره جمله "أو ینفوا من الارض" مفسرین قرآن چهار قول دارند: اول: منظور از آن این است که آنان (محاربین) را از سرزمینهای اسلامی بیرون کنند و به سرزمین شرک ببرند. این قول از آن مالک بن انس، حسن [بصری ]، قتاده و زهری می‎باشد.

ناوبری کتاب