صفحه ۲۵۸

باز شیخ صدوق با زنجیره سند روایتی خود که به کتاب "قضایای علی (ع)" منتهی می‎شود همانند آن را نقل کرده و به عبارت: "بنده نیز به زندان سپرده می‎شود" افزوده است: "تا اینکه بمیرد."

شیخ طوسی نیز همین روایت را با سند ویژه خود از علی بن ابراهیم نقل کرده است.وسائل، جلد و باب سابق: "و یستودع العبد فی السجن حتی یموت."

2- بیهقی نیز با سند ویژه خود از "خلا س" از علی (ع) روایت کرده که فرمود:

"هرگاه آقائی بنده خود را فرمان دهد که مردی را بکشد، باید توجه داشته باشیم که او مانند شمشیر و تازیانه اوست، روی این جهت آن آقا و مولا باید کشته شود و عبد او نیز زندانی شود."سنن بیهقی ج ‏50/8، کتاب جنایات، باب ما جاء فی امر السید عبده. عن علی (ع) قال: اذا امر الرجل عبده أن یقتل رجلا فانما هو کسیفه او کسوطه، یقتل المولی و یحبس العبد فی السجن.

شیخ طوسی در "نهایه" فرموده است:

"هرگاه انسانی انسان آزاد دیگری را فرمان به کشتن یک مرد بدهد و او نیز او را بکشد، قصاص بر قاتل مباشر واجب می‎شود؛ ولکن فرمان دهنده را قصاص نمی کنند، اما امام این حق را دارد که تا پایان زندگی اش او را زندانی کند.حضرت استاد دامت برکاته در ذیل بحث: "چهارم از موارد زندان ابد دستیار قتل" مسأله ای را که آیا زندانی شدن آمر به قتل از باب حق الناس است و متعلق به اولیاء دم یا از حقوق الله است و برای استوارسازی و برپاداشتن نظام اجتماع ؟ مطرح کردند، لازم به تذکر است که این سخن شیخ طوسی (ره) مؤید این قول است که این مورد از حقوق الله است و تعلق به امام مسلمین دارد و نه به اولیاء خون.(مقرر)

اگر کسی بنده و مملوک خود را به کشتن دیگری فرمان دهد و او نیز بکشد، حکم آنها درست همان است که گفته شد، [یعنی مملوک که قاتل مباشر است کشته می‎شود و مولای او که آمر است به زندان ابد محکوم می‎شود.] هرچند که روایتی خلاف آن را می‎گوید، چون روایت شده: "مولا کشته می‎شود و بنده او به زندان سپرده می‎شود = یقتل السید و یستودع العبد السجن." لکن سخن قابل اعتماد همان است که ما گفتیم."نهایه 747/.

ناوبری کتاب