صفحه ۲۵۳

مالک [بن انس ] گفته است: اگر نگاه داشتن او از باب بازی و شوخی بوده، چیزی بر او نیست؛ لکن اگر به انگیزه کمک به کشته شدن مقتول بوده، در این صورت قاتل و دستیار او هر دو از باب قصاص کشته می‎شوند، درست مانند آنجا که دو نفر او را مشترکا کشته باشند.

دلیل و برهان ما طایفه امامیه بر فتوایمان همانا اجماع علمای این طایفه و روایات خاص شیعه می‎باشد. به دلیل اینکه از طریق شیعه چیزی برخلاف آنچه که ما گفتیم روایت نشده است. از پیامبراسلام هم روایت شده که فرمود: "قاتل کشته می‎شود و نگاه دارنده مقتول زندانی می‎گردد (= یقتل القاتل و یصبر الصابر) ابوعبیده در شرح این حدیث گفته است: منظور از آن این است که "حابس" و نگاه دارنده مقتول حبس می‎شود برای اینکه "مصبور" همان "محبوس" است.

(مسأله 37): هرگاه در کنار قاتل و دستیار او یک نفر دیگری هم باشد که برایشان دیده بانی کند، چشمان او را کور می‎کنند ولکن کشتن او واجب نیست. لکن ابوحنیفه گفته است: واجب است دیده بان را بکشند و نه نگاه دارنده را. مالک گفته است: باید نگاه دارنده کشته شود و دیده بان کشته نشود [درست مانند آنچه که ما گفتیم ]. شافعی گفته است: قصاص و کشتن جز بر قاتل مباشر واجب نیست، نگاه دارنده و دیده بان هیچ کدام کشته نمی شوند.

دلیل ما (امامیه) بر نظر خودمان همان است که در مسأله قبلی (36) گفتیم."الخلاف ج 100/3

ناوبری کتاب