مطرح شد، کتاب مستند و جامعی در تبیین مفهوم و مبانی آن وجود نداشت و نیاز به بررسی جامع در این زمینه محسوس بود. به طوری که هنوز هم تبیین مبانی و مسائل فقهی حکومت اسلامی بر محور ولایت فقیه از کارهای علمی بسیار ضروری و مهمی است که هر روز نیاز بیشتری برای پرداختن به آن احساس میشود. انجام گسترده و همه جانبه این مهم بر عهده فقهای بزرگوار حوزه های علمیه اسلامی است. هرچند که مسائل مربوط به مبحث ولایت فقیه و دیگر فروعات مربوط به شؤون حکومت و کیفیت اداره جامعه بر پایه قوانین اسلامی، در طول تاریخ فقه به گونه پراکنده در ابواب مختلف فقه مورد بحث و یا مورد اشاره قرار گرفته است؛ لکن تاکنون بحث استدلالی جامعی که دربردارنده همه مبانی و مسائل این موضوع در یک کتاب باشد تدوین نیافته بود. نخستین بار حضرت امام خمینی - قدس سره الشریف - مسأله ولایت فقیه را به عنوان تئوری تأسیس حکومت اسلامی به طور جدی مطرح ساختند؛ و بر پایه این نظریه بود که حکومت اسلامی در ایران تأسیس یافت.
بحث تفصیلی ولایت فقیه و اثبات آن از طرق استدلالی و علمی جدیدتر و نیز تبیین شؤون ولی فقیه و نظامات فقهی مربوط به چگونگی اداره جامعه اسلامی بر پایه قوانین فقه شیعه، از جمله امور مهمی بود که استاد بزرگوار ما و یکی از یاران دیرین امام خمینی - قدس سره - یعنی حضرت آیت الله العظمی منتظری برعهده گرفته و طی بحثهای مستمر خود در حوزه علمیه قم عمده مباحث آن را تأسیس، مدون و مهذب فرمودند.
او که یک فقیه و اصولی برجسته برخاسته از مدرس و مکتب فقهی فقیه کم نظیر و نامدار شیعه حضرت آیت الله العظمی بروجردی - قدس سره - بود، با تکیه بر موازین اصولی در طول چهار سال تدریس خود در سطح درس خارج (بالاترین سطح تحصیلی روحانیون شیعه در حوزه ها) مباحث و مسائل مفصل این قسمت از فقه اهل بیت عصمت و طهارت را حلاجی نموده و از این طریق علاوه بر تنویر افکار فضلای حوزه علمیه و تربیت شاگردان زیاد، نتیجه تحقیقات و تدریس خود را نیز در چهار جلد کتاب استدلالی مفصل به زبان عربی و به نام "دراسات فی ولایة الفقیه و فقه الدولة الاسلامیة = پژوهشهائی درباره ولایت فقیه و فقه حکومتی اسلام" شخصا نوشته و در اختیار جوامع اسلامی گذاشتند.
نگارنده این سطور نیز از جمله استفاده کنندگان جلسات پرفیض آن درسها بودم
.jpg)
