ولکن اگر خوراک و پوشاک و یا یکی از اینها را از او قطع کنند و یا اطاق را بر او تیغه کنند که هوا داخل نشود و او بمیرد، در این صورت اگر او در مدتی بمیرد که عرفا گفته شود چنین کسی اگر در این حال بماند میمیرد، زندانی کننده باید قصاص شود؛ و اگر در مدتی کمتر از معمول بمیرد، بر زندانی کننده دیه لازم میشود. و این مسأله با توجه به اختلاف حالات افراد انسانی و شرایط زمانی فرق میکند. اگر او گرسنه و تشنه و هوا نیز بسیار گرم باشد، در مدت زمان کوتاهتری خواهد مرد؛ و اگر او سیر و سیراب باشد و هوا نیز معتدل و یا سرد باشد، مرگش به طول خواهد انجامید؛ لذا این مسائل معتبر میباشند. اگر مرگ در مدت زمانی واقع شود که اگر افراد همانند نیز بودند میمردند، قصاص لازم میشود؛ و اگر مردن او جنبه استثنائی داشته و امثال او در این مدت کم نمی میرند، خونبها (دیه) لازم میشود."المبسوط ج 18/7
3- در کتاب جنایات از "قواعد علامه" در ضمن تشریح انواع و اشکال مختلف قتل (درباره زندانی) چنین آمده است:
این مسأله با توجه به تفاوت و اختلافی که افراد در وجود و توانشان دارند و نیز با توجه به اختلاف احوال و شرایط زمانی جنبه های متفاوتی پیدا میکند. مثلا شخص سیراب در هوای سرد به میزان بیشتری توان صبر و مقاومت دارد که همانند آن از یک