صفحه ۱۱۹

ای امیر مؤمنان ! خلفای پیشین نیز قوت زندانیان را از قبیل خوراک، خورش، پوشاک زمستانی و تابستانی به آنان می‎دادند. نخستین کسی که به این کار اقدام کرد علی بن ابی طالب - کرم الله وجهه - در سرزمین عراق بود، سپس معاویه نیز در شام از او پیروی کرد، سپس خلفای بعدی این روش را ادامه دادند.

اسماعیل بن ابراهیم بن مهاجر، از عبدالملک بن عمیر، برای من گزارش کرد که او گفت:

"شیوه علی بن ابی طالب بر این بود، هرگاه که در میان مردم یا یک قبیله یک مرد بی بندوبار و مزاحم دیگران پیدا می‎شد او را دستگیر و زندانی می‎کرد، اگر آن شخص مالی داشت خرجی او را از مالش قرار می‎داد، و اگر مالی نداشت مخارجش را از بیت المال می‎پرداخت، و می‎فرمود:

"شر او را از مردم دور ساخته و از بیت المال مردم نیز برایش مصرف می‎کنیم."حدثنی اسماعیل بن...قال:کان علی بن ابی طالب اذا کان فی القبیلة او القوم الرجل الداعر، حبسه، فان کان له مال انفق علیه من ماله، و ان لم یکن له مال، أنفق علیه من بیت مال المسلمین و قال: یحبس عنهم شره و ینفق علیه من بیت مالهم. (حدیث)

باز هم برخی از اساتید حدیث من برایم از جعفر بن برقان نقل کردند که او گفت:

عمر بن عبدالعزیز برای من [که قاضی القضاة و یا مسؤول زندان بوده ] چنین نوشت: "در زندانهایتان هیچ کس از مسلمانان را به گونه ای در بند قرار ندهید که نتواند ایستاده نماز بخواند، و شبانگاهان هیچ زندانی را در بند و زنجیر قرار ندهید مگر این که اتهام او خون باشد [و از گریختنش بترسید] و از صدقات برای تأمین خوراک و خورش مناسب حال آنان مصرف کنید. والسلام."ظاهر این است که منظور از صدقات اعم از احسانها و تبرعات مردم و زکات و بیت المال می‎باشد، چون مقرری تعیین شده است. (از افاضات معظم له در جلسه 245 درس فقه)

بنابراین تو نیز فرمان بده تا خوراک این زندانیان را تأمین کنند، و این کار را با این

ناوبری کتاب